mgr
Leon Swoboda
kierownik dziekanatu
Informatyk WT UO
Koordynator KZO WT
Teologia fundamentalna. Dziedzina ta pozostaje od lat w centrum moich badań teologicznych. Klasyczna struktura tej dyscypliny obejmuje cztery traktaty: o miejscach teologicznych, religiologia, chrystologia i eklezjologia. Problematyka wymienionych traktatów wyznacza kierunki moich zainteresowań i badań. W badaniach prowadzonych w ramach problematyki de locis theologicis przedmiot moich rozważań stanowią topiki teologiczne, czyli „miejsca”, z których teologia czerpie materiał do argumentacji i w których zawarte są dane istotne dla jej poznania. Tu szczególnie interesuje mnie szeroko rozumiana relacja między rozumem a wiarą (wiedzą a wiarą) oraz jej egzemplifikacja w postaci relacji pomiędzy teologią a naukami przyrodniczymi. W ramach traktatu demonstratio christiana interesuję się głównie problematyką
cudu, ze szczególnym uwzględnieniem teorii cudu, jego różnych funkcji
(motywacyjnych oraz teologicznych), rozpoznania cudu i jego udziału w akcie
wiary. W zakresie demonstratio catholica badań nad Kościołem interesuje mnie problematyka wiarygodności Kościoła, jej uzasadnianie w
kontekście czasów współczesnych oraz zróżnicowanych dziś zadań Kościoła. Moje zainteresowania naukowe zogniskowane są również wokół problematyki traktatu demonstratio religiosa, inspirowane
działalnością dydaktyczną na dwóch pozateologicznych
kierunkach: gerontopedagogika na Wydziale Pedagogiczno-Historycznym UO (2010-2013) oraz kultura śródziemnomorska i turystka na Wydziale Teologicznym UO (2015–2024), tu interesuje mnie konstytutywne elementy określające strukturę wielkich religii w perspektywie zamian pod wpływem procesów sekularyzacji, jak również problematyka gerontologii religijnej.
Lista publikacji zob. http://bazawiedzy.uni.opole.pl/pracownicy/
Zainteresowania naukowe:
Zainteresowania kulturalne:
Zainteresowania sportowe:
W jednym Duchu jeden Kościół. Pneumatologiczna eklezjologia Nikosa A. Nissiotisa , Opole 1996, ss. 232.
Ku eklezjologii „Kościołów siostrzanych”. Studium ekumeniczne , Opole 2000, ss. 359.
U źródeł własnej tożsamości , O pole 2003, ss . 274 .
Kamień Śląski. Szmaragd opolskiej ziemi , Opole 2004, ss. 111.
Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii , Opole 2007, ss. 366.
Sebastianeum Silesiacum. Kneipp Therapy in Kamień Śląski , Kamień Śląski 2014, ss. 199.
Sebastianeum Silesiacum. Die Vozüge von Kamień Śląski / Groß Stein als Zentrum der Hydrotherapie nach Sebastian Kneipp , Kamień Śląski 2014 (I wyd. oraz II wyd.) , ss. 199, Kamień Śląski 2014.
Sebastianeum Silesiacum. Hodnoty Slezského Kamene jako střediska hydroterapie podle patera Sebastiana Kneippa , Kamień Śląski 2014, ss. 199 .
Śląskie Sebastianeum. Walory Kamienia Śląskiego jako centrum hydroterapii według księdza Sebastiana Kneippa , Kamień Śląski 2014 (I wyd. oraz II wyd.) , ss. 199 .
Ekumenizm w nauczaniu papieży po Soborze Watykańskim II , Kamień Śląski 2017, ss. 1336.
U świętego Jacka w Kamieniu Śląskim. Tu odnowisz ciało i duszę, Kamień Śląski 2017, ss. 52.
Beim heiligen Hyazinth in Kamień Śląski/ Groß Stein. Hier wirst Du für Leib und Seele Heilung finden , Kamień Śląski 2017, ss. 52.
Teologia – technologia – ekologia (współautorstwo z W. Skomudek), Opole 2019, s. 175.
Die ökumenische Pedagogik von Past Franziskus. Auf dem Weg zu einem neuen Verständnis von Martin Luther und seinem Erbe , Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2021, ss. 124.
W szkole pedagogii tolerancji Karola Wojtyły / Jana Pawła II, Opole, 2023, ss. 222.
Dialog Kościołów a tożsamość wyznaniowa, red. Z. Glaeser, S.J. Koza, R. Pierskała , Opole 1994, ss. 136.
Wokół tajemnicy Chrystusa, red. A . Czaja, Z. Glaeser, G. Iwiński , Opole 1997, ss. 102.
Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu ’97 , red. Z . Glaeser, P. Jaskóła , Opole 1998, ss. 206.
„Kościoły siostrzane” w dialogu , red. Z. Glaeser, Opole 2002, ss. 328.
Pielgrzymowanie a integracja , red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, ss. 255.
W poszukiwaniu nowej tożsamości Europy , red. Z. Glaeser, J. Górecki, A. Nowakowska , Bytom 2006, s. 390.
Pontyfikat ekumenicznej nadziei. Z Janem Pawłem II na drogach ekumenii , red. Z. Glaeser , Opole 2008, ss. 517.
Świętowanie Dnia Pańskiego w ekumenicznej refleksji Kościołów, red. A. Czaja, Z. Glaeser , Opole 2012, ss. 126.
Człowiek dialogu, red. Z. Glaeser , Opole 2012, ss. 976.
Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964-2014), red. J. Budniak, Z. Glaeser, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2016, ss. 560.
„Swój i obcy” w kontekście współczesnego kryzysu migracyjnego. Doświadczenia i zadania Kościołów i społeczeństwa. „Einheimische“ und „Fremde“ vor dem Hintergrund der aktuellen Migrationskrise. Erfahrungen und Aufgaben der Kirchen und der Gesellschaft. „Свой” и „ чужой” в контексте современного миграционного кризиса. Опыт и задачи Церквей и общества, red . Z. Glaeser, G. Giemza, Warszawa 2017, ss. 526.
Nikos A Nissiotis - pneumatologiczna wizja jedności Kościoła , SDE VIII 2(1992)30, s. 125-131.
Wezwani do jedności , Ethos 5(1992)2/3 (18/19) s. 328-332.
Prawosławie wobec ekumenizmu , BE (1994)1, s. 98-109.
Małżeństwo i rodzina w myśli N.A. Nissiotisa , BE (1993)2, s. 73-77.
Droga chrześcijańskiego nawrócenia według „Kanonu Wielkiego” św. Andrzeja z Krety , BE (1995)2, s. 55-59.
„Aby wszyscy stanowili jedno”. Jedność Kościoła według Nikosa A. Nissiotisa, RT XLII(1995)7, s. 113-122.
Pneumatologiczna eklezjologia Nikosa A. Nissiotisa , TwP 14(1995)44, s. 16-25.
W dziesiątą rocznicę śmierci Nikosa A. Nissiotisa , BE (1995)4, s. 60-70.
Prawosławie a ekumenizm , w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J.S. Gajek, S.J. koza , Lublin 1996, s. 308-317.
Święty Kościół darem dla grzeszników , „ Resovia Sacra ” 3(1996)3, s. 75-84.
Liturgiczne „doświadczenie” misterium Boga według teologii prawosławnej , „Liturgia Sacra” 2(1996)3-4, s. 49-62.
Święty Serafin z Sarowa i jego pouczenia ascetyczno-duchowe , „Summarium” 22-23/42-43(1993-1994), s. 53-63.
Główne wątki sympozjalnej dyskusji ( Z. Glaeser; S.J. Koza ), w: Kościoły chrześcijański w Europie narodów, red. P. Jaskóła, H.J. Sobeczko , Opole 1992, s. 99-104.
Na drodze do pojednania , „Więź” 423(1994)1, s. 177-179.
W służbie jedności chrześcijan. “Aby wszyscy stanowili jedno” (J 17,21), WUDO 49(1994)3, s. 136-140.
Ökumenische Reflexion zum Marien- und Heiligenverehrung, „Der Christliche Osten” (1997)1, s. 14-31; RT 46(1996), s.41-64.
Enzyklika „Ut unum sint” als Ausdruck der Verantwortung der römisch-katholischen Kirche für die Versöhnung unter den Christen , w: Ökumenische Verantwortung der Kirchen am Beispiel Polens und der Schweiz, red. P . Jaskóła , Opole 1997, s. 61-76.
Droga dialogu – drogą pojednania , w: Pojednanie narodów i Kościołów, red. P. Jaskóła , Opole 1997, s. 117-126.
Eucharystia w prawosławiu, w: Ineffabile Eucharistiae donum, red. T. Dola , Opole1997, s. 155-165.
Zadania Kościołów w kształtowaniu europejskiej jedności , w: Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu ’97, red. Z. Glaeser, P. Jaskóła , Opole 1998, s. 53-65.
„Ekumenista serca i czynu”. Honorowy doktorat Biskupa Opolskiego w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej , WUDO 53(1998)6, s. 205-216;
AK (1998)1/536, s. 71-79.
Nissiotis Nikos Angelos , w: LThK, Bd 7, Freiburg im Br. 19983, 880.
Pneumatologiczny wymiar apostolskości Kościoła , RT 44(1997)7, s. 103-113.
Rola Kościołów w kształtowaniu „nowej” europejskiej tożsamości , w: Unia Europejska. Szansa czy zagrożenie dla polskich pograniczy, red. J . Budniak , Cieszyn 1998, s. 69-82.
W poszukiwaniu korzeni katolickości Kościoła , w: Ratio et revelatio. Z refleksji filozoficzno-teologicznych, red. J . Cichoń , Opole 1998, s. 369-379.
Ekumeniczne przyzywanie Ducha Świętego. Refleksje na marginesie ekumenicznych spotkań chrześcijan w diecezji opolskiej , BE (1999)2, s. 40-54.
Kult Maryi i świętych – znak podziału czy chrześcijańskiej jedności? , w: Człowiek i Kościół w dziejach, red. J. Kopiec, N. widok , Opole 1999, s. 435-451.
Nikosa Nissiotisa droga ekumenii , AK (1999)542, s. 84-96.
Kościoły prawdziwie siostrzane. W poszukiwaniu drogi Kościoła na przyszłe tysiąclecie , w: Ut mysterium paschale vivendo exprimatur, red. T . Dola,
R. Pierskała , Opole 2000, s. 459-477.
Erfahrung einer Grenzregion – Chance für ein künftiges Europa? Überlegungen zur künftigen Rolle Schlesiens , w: Polnische Impressionen. Ökumenisch-theologische Fragen im Europa nach der Wende (Beiheft zur Ökumenischen Rundschau Nr. 69), Hg. U. Link-Wieczorek , Frakfurt/M 2000, s. 76-81.
Miejsce Chrystusa w teologii katolickiej , w: Chrystus i Jego Kościół , red. M.J. Uglorz , Bielsko-Biała 2000, s. 111-118.
Uniatyzm jako przeszkoda na drodze katolicko-prawosławnego pojednania , w: Ekumenizm na progu Trzeciego Tysiąclecia, red. P. Jaskóła , Opole 2000,
s. 351-368.
Chancen und Probleme der Ökumene am Beispiel Polens , w: Versöhnung in Europa – Aufgabe der Kirchen in der Ukraine, in Belarus, Polen und Deutschland, Mińsk 2000, s. 72-78.
Шаисы и проблемы экуменизма на примере Полъши , w : Примирение в Европе – миссия Церквей в Украине, в Беларуси, Полъше и Германии, Mi ń sk 2000, s . 146-152.
Kościół jako „siostrzana wspólnota”. Familiarne treści pojęcia „ ekklesia” , w: „Sanctificetur nomen Tuum”, red. B. Polok, K. Ziaja , Opole 2000, s. 121-133.
Europejska integracja szansą czy zagrożeniem dla Górnego Śląska, w: Dziedzictwo kulturowe pogranicza i samorządność w przemianach lokalnych Śląska Opolskiego, red. E. Nycz, J. Kosowska-Rataj , Opole 2001, s. 19-24.
Einer Ekklesiologie der „Schwesterkirchen” entgegen , ContaCor 3(2001)1, s. 69-75.
Kirche und nationale Identität in Polen , „Studia Oecumenica”, 1(2001)1, s. 205-214.
Kult maryjny przeszkodą czy pomocą na drodze do jedności ?, „Salvatoris Mater” 3(2001)12/4, s. 175-194.
Eklezjologia pneumatologiczna „drogą” Kościoła na nowy wiek , w: Z Duchem Świętym w trzecie tysiąclecie, red. J. Budniak, M. Uglorz , Cieszyn 2002, s. 151-184.
Męczeństwo posiewem wiary i znakiem chrześcijańskiej wiarygodności , w: Górny Śląsk na przełomie wieków. Nadzieje i niepokoje. Świadkowie wiary, red. J. Górecki, H. Olszar , Katowice-Piekary Śląskie 2002, s. 113-119.
Chrzest fundamentem jedności chrześcijan. Teologiczna refleksja wokół katolicko-prawosławnych uzgodnień na temat chrztu , w: Ad plenam unitatem,
red. P. Jaskóła, R. Porada , Opole 2002, s. 129-138.
Tożsamość „małych ojczyzn” tożsamością Europy , w: Życie i działalność ks. Rudolfa Tomanka. W trosce o zachowanie religijnej i kulturowej tożsamości Śląska Cieszyńskiego, red. J. Budniak , Cieszyn 2002, s. 211-218.
Istotne elementy eklezjologii „Kościołów siostrzanych” , w: „ Kościoły siostrzane” w dialogu , red. Z. Glaeser , Opole 2002, s. 109-124.
Równość mimo hierarchii. Kościół jako dom i szkoła „communio” w perspektywie katolickiej i prawosławnej, „Studia Oecumenica”, 2(2002)2, s. 149-160.
Ekumenizm imperatywem chrześcijańskiego sumienia i drogą Kościoła w nowym tysiącleciu , AK (2002)557/1, s. 33-49.
Tożsamość Śląska w Europejskiej Rodzinie Narodów , „Rocznik Ziemi Krapkowickiej 2002”, s. 13-16.
Kościół kolebką świętych. Malnia miejscem pochodzenia błogosławionego o. Józefa Cebuli – kapłana i męczennika , „Rocznik Ziemi Krapkowickiej 2002”, s. 200- 204.
Nissiotis Nikos Angelos. Kościół w mocy Ducha , w: Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku, red. J. Majewski, J. Makowski , Warszawa 2003, s. 215-226.
Ikonostas syntezą chrześcijańskiej duchowości , w: Chrystus wybawiający. Teologia świętych obrazów, red. A.A. Napiórkowski , Kraków 2003, s. 211-224.
Jedność w Kościele katolickim a rozumienie Objawienia , w: Eklezjalny wymiar poznania teologicznego, red. T. Dzidek , Kraków 2003, s. 17-37.
Dyskusja po referacie: Jedność w Kościele katolickim a rozumienie Objawienia, w: Eklezjalny wymiar poznania teologicznego, red. T. Dzidek , Kraków 2003, s. 39-45.
Psychologiczno-antropologiczne przyczyny rozwoju sekt w dzisiejszym świecie , w: Sekty i nowe ruchy religijne. Studium ekumeniczne, red. J. Budniak , Cieszyn 2003, s. 155-167.
Żyć ekumenią na Śląsku Opolskim – perspektywa katolicka , w: Żyć ekumenią w Kościołach lokalnych, red. P. Jaskóła, R. Porada , Opole 2003, s. 47-61.
Europejska integracja szansą czy zagrożeniem dla pograniczy ?, w: Budowa lokalnego społeczeństwa obywatelskiego w perspektywie integracji europejskiej, red. E. Nycz, Opole 2003, s. 195-202.
Namaszczeni Duchem Świętym. Wokół katolicko-prawosławnych uzgodnień na temat bierzmowania , „Studia Oecumenica” 3(2003)3, 65-75.
Eucharystia źródłem i szczytem eklezjalnej komunii. Refleksja na tle katolicko-prawosławnych uzgodnień teologicznych , „Studia Oecumenica” 4(2004)4, s. 89-104.
Katecheza Kościoła prawosławnego , w: red. R. Chałupniak, J. Kochel i in., Wokół katechezy posoborowej, Opole 2004, s. 175-179.
Istotne elementy eklezjologii „communio” Nikosa Angelosa Nissiotisa , w: red. A. Czaja, M. Marczewski , Communio w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, Lublin 2004, s. 315-334.
A. Nossol, Z. Glaeser , Kyrios, EK, t. 10, Lublin 2004, k. 317-319.
Ewangeliczna misja czy prozelityzm? Dyskutują katolicy i prawosławni: ks. Zygfryd Glaeser, ks. Tadeusz Kałużny SCJ, Michał Klinger, ks. Adam Misijuk, ks. Doroteusz Sawicki oraz Jacek Borkowicz i Zbigniew Nossowski , „Więź” (2004)1/543, s. 10-24.
XVI – wieczna polska eklezjologia jezuicka w kontekście wypowiedzi księdza Piotra Skargi , w: Towarzystwo Jezusowe na Śląsku Cieszyńskim. Studium ekumeniczne, red. J. Budniak, K. Mozor , Katowice 2005, s. 129-136.
Kultura pielgrzymowania u chrześcijan i muzułmanów , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 41-50.
Kult maryjny w „Kościołach siostrzanych” , w: Matka Boża w ludzie Bożym, red. J. Górecki, Katowice 2005, s. 66-79.
Extra Ecclesiam nulla salus im Kontext der Eklesiologie des 16. Jahrhunderts , w: Internationale Forschungsgespräche der Stiftung Pro Oriente zur Brester Union, red. J. Marte , Würzburg 2005, s. 102-110.
Eucharystia jako wydarzenie w jedności Ducha Świętego , w: Wspólna Eucharystia – cel ekumenii, red. P. Jaskóła, R. Porada, Opole 2005, s. 253-264.
Mikołaja Bierdiajewa interpretacja genezy zła w świecie , w: Haurietis de fontibus. Społeczno-etyczne kwestie wczoraj i dziś, red. P. Morciniec , Opole 2005, s. 107-117.
Widzialna jedność Kościoła: doktryna, utopia czy pasja życia? , „Studia Oecumenica” 5(2005)5, s. 233-240.
Ostrożnie z tą teologią pluralizmu religijnego , „TEOFIL” (2005)21/3, s. 8-11.
Dynamiczny charakter antropologii „Gaudium et spes” Soboru Watykańskiego II , w: Kościół w świecie. 40-lecie „Gaudium et spes” (Die Kirche in der Welt. 40 Jahre „Gaudium et spes”), red. J. Werbick, M. Worbs , Opole 2005, s. 123-130.
Zum dynamischen Charakter der Anthropologie in der Pastoralkonstitution „Gaudium et spes” des Zweiten Vatikanischen Konzils , w: Kościół w świecie. 40-lecie „Gaudium et spes” (Die Kirche in der Welt. 40 Jahre „Gaudium et spes”), red. J. Werbick, M. Worbs , Opole 2005, s. 131-139.
George Khodr. Zbawieni w Jezusie Chrystusie , w: Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku, red. J. Majewski, J. Makowski, Warszawa 2006, s. 166-172.
Europa wspólnotą ducha – paradygmat europejskiej tożsamości , w: W poszukiwaniu nowej tożsamości Europy, red. Z. Glaeser, J. Górecki, A. Nowakowska , Bytom 2006, s. 25-40.
Równość mimo hierarchii , w: Wspólnota Kościoła a jedność Europy, red. A. Czaja, V. Kmiecik , Lublin 2006, s. 141-151.
Ku pełni jedności w Chrystusowym Kościele , w: Teologia. Ekumenizm. Kultura. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Wojciechowi Hancowi z okazji 65. rocznicy urodzin, red. K. Konecki, Z. Pawlak, K. Rulka , Włocławek 2006, s. 67-83.
Przez dialog ku pełnej jedności. Wokół nadziei i trudów dialogu katolicko-prawosławnego , w: Instaurare omnia in Christo. O zbawieniu, teologii, dialogu i nadziei. Profesorowi Wacławowi Hryniewiczowi OMI w 70. rocznicę urodzin, Lublin 2006, s. 391-403.
Eucharystia wspólnym darem dla chrześcijan w kontekście encykliki „Ecclesia de Eucharistia” Jana Pawła II , w: Pontyfikat ekumenicznej nadziei. Z Janem Pawłem II na drogach ekumenii , red. Z. Glaeser , Opole 2008, s. 251-259.
Wprowadzenie, w: Pontyfikat ekumenicznej nadziei. Z Janem Pawłem II na drogach ekumenii , red. Z. Glaeser , Opole 2008, s. 7-8.
Dialog als Paradigma der Ökumene , w: Umbrüche gestalten. Sozialethische Herausforderungen im Neuen Europa, red. H. Renöckl, P. Morciniec, A. Rammer , Wien-Würzburg 2008, s. 268-274.
Jedność Kościoła w świetle dokumentów dialogu prawosławno-starokatolickiego na forum światowym , w: Różnić się w zgodzie. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Leonardowi Górce z okazji 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej (Pieniężno-Lublin 1968-2008), red. S. Pawłowski , Lublin 2008, s. 317-332.
Zur Bedeutung des Begriffs „Schwesterkirchen“ in den katholisch-orthodoxen Beziehungen , RT KUL 55(2008), z. 7, s. 57-75.
Encyklika „Spe salvi” Benedykta XVI orędziem na temat zbawczego wymiaru chrześcijańskiej nadziei , w: Ephphetha – otwórz się. Materiały szkoleniowe Wojewódzkiego Ośrodka Formacji Katolicko-Społecznej Civitas Christiana w Opolu, Opole (2008)1/31, wyd. Civitas Christiana Opole, s. 25-36.
Die Wende in Europa aus polnischer Sicht , w: „Rundbrief International Ecumenical Fellowship – Internationale Ökumenische Gemeinschaft – Deutsche Region“ (2008) Nr 67, s. 16-18.
Nissiotis Nikos Angelos, EK, t. XIII, Lublin 2009, 1327-1328.
Rozumienie ustroju Kościoła w kontekście dokumentów dialogu prawosławno-starokatolickiego, w: Miniatury ekumeniczne. Księga pamiątkowa na stulecie urodzin siostry Joanny Lossow (1908-2005), red. M.K. Rottenberg , Warszawa 2009, s. 254-266.
Między ortodoksją a heterodoksją. Problem ekskomunikowania księdza Jana Dzierżona i droga jego powrotu do wspólnoty Kościoła, w: Ksiądz Jan Dzierżon. W stulecie śmierci, red. M. Lubina , Katowice 2009, s. 11-24.
Nowa „unia” z Rzymem? Konstytucja „ Anglicanorum coetibus” Benedykta XVI w świetle niektórych unijnych konstytucji Kościoła katolickiego , w: Wspólnota Anglikańska a ekumenia. Wokół konstytucji apostolskiej „Anglicanorum coetibus” Benedykta XVI, red. T. Kałużny, Z. Kijas , Wydawnictwo naukowe UPJPII, Kraków 2010, s. 55-77.
Pojęcie i istotne źródła przekazu Bożego Objawienia w pismach Nikosa Angelosa Nissiotisa , w: Objawienie Boże w interpretacji współczesnych teologów, red. B. Kochaniewicz , „Studia Theologiae Fundamentalis” 1(2010)1, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny, Poznań 2010, s. 261-272.
Eucharystia jako nowa Pascha , w: Bóg i Jego Człowiek , red. T. Konik, Bielsko-Biała 2012, s. 49-63 .
Die Orthodoxie angesichts der europäischen Integration, „ Studia Oecumenica ” 11(2010)11, s. 143 -162.
Eucharystia sakramentem kościelnej jedności, w: Człowiek dialogu, red. Z. Glaeser, Opole 2012, s. 419-443.
Prorok na trudne czasy”, w: O. Clément , Sołżenicyn na nowo odczytany, Warszawa 2012, s. 7-11.
Trynitarny charakter Kościoła i Eucharystii w świetle doktrynalnych dialogów Kościoła prawosławnego, w: O ekumenizmie w Roku Wiary, red. P. Kantyka, P. Kopiec, M. Składanowski, Lublin 2013, s. 233-249.
Epikletyczny charakter Kościoła i Eucharystii w kontekście doktrynalnych uzgodnień dialogicznych Kościoła prawosławnego , w: Ku Słowu, ku Kościołowi, ku światu, red. K. Wojciechowska, W. Konach, Warszawa 2013, s. 315-329 .
Czy i kiedy jedno w wierze? Perspektywa katolicka , w: W przestrzeni wiary. Wykłady otwarte zorganizowane w okresie Wielkiego Postu 2013, red. M. Worbs, Opole 2013, s. 85-109O.
Pneumatologiczna chrystologia Nikosa Angelosa Nissiotisa, w: Jezus Chrystus w refleksji współczesnych teologów, red. B. Kochaniewicz, Poznań 2013, s. 271-283.
50 Jahre Vaticanum II. Das II. Vatikanische Konzil aus ökumenischer Perspektive , StOe 13(2013), s. 53-70.
Jedność Kościoła w perspektywie dokumentu „Ku wspólnej wizji Kościoła” , StOe 14(2014), s. 29-44.
Soborowy dekret Unitatis redintegratio dokumentem ekumenicznego przełomu w Kościele katolickim , w: 50 lat Dekretu o ekumenizmie Unitatis redintegratio, red. A. Horomański, Warszawa 2014, s. 55-70.
Teologiczne podstawy odpowiedzialności człowieka za zachowanie dzieła stworzenia , w: Pielgrzym – Duszpasterz – Profesor, red. S. Durczok, M. Niesporek, Katowice 2014, s. 82-100.
Eucharystia jako centrum chrześcijańskiego świętowania, w: Świętowanie w pluralistycznym społeczeństwie. Propozycja chrześcijańska w teorii i praktyce, red. Sz. Drzyżdżyk, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2014, s. 47-70.
Wciąż ten sam Ratzinger, w: P. Bieliński, Rozmowy o Janie Pawle II, Pelplin 2014, s. 159-163.
Prymat biskupa Rzymu w perspektywie prawosławnej. Ekumeniczne nadzieje, „Studia Nauk Teologicznych PAN”, t. 10 (2015), s. 161-183.
Cierpienie Boga w wydarzeniu krzyża Jezusa Chrystusa w ujęciu Sergiusza Bułgakowa, „Studia Gdańskie” (2015), w druku.
„Wspólne przesłanie do Narodów Rosji i Polski”. Treść, kontekst, perspektywy na przyszłość, w: Pojednanie w Europie środkowo-wschodniej. Nowe wyzwania. / Versöhnung in Mittelosteuropa. Neue Herausforderungen. / Примирение в Центральной и Восточной Европе. Новые вызовы, red. D. Lukas, I. Lukas, M. Dmitruk, Warszawa 2015, s. 13-18.
„Gemeinsame Botschaft an die Völker Russlands und Polens“. Inhalt, Kontext, Zukunftsperspektiven, w: Pojednanie w Europie środkowo-wschodniej. Nowe wyzwania. / Versöhnung in Mittelosteuropa. Neue Herausforderungen. / Примирение в Центральной и Восточной Европе . Новые вызовы , red. D. Lukas, I. Lukas, M. Dmitruk, Warszawa 2015, s. 89-94.
„Совместое послание к народам России и Польши”. Содержание, контекст, перспектвы на будущее, w: Pojednanie w Europie środkowo-wschodniej. Nowe wyzwania. / Versöhnung in Mittelosteuropa. Neue Herausforderungen. / Примирение в Центральной и Восточной Европе. Новые вызовы, red. D. Lukas, I. Lukas, M. Dmitruk, Warszawa 2015, s. 169-174.
Z. Glaeser, M. Potoczny, Misja Kościoła, który dąży do jedności, „Jednota” (2015)1, s. 8-10.
Przedmowa, w: M. Baron, Wokół tajemnicy Medziugorja, Prudnik 2015, s. 7-8.
Przedmowa, w: A. Hermanowicz, Mistyczne podróże III. Dzieje Kościołów Wschodu, Katowice 2016, s. 7-10.
Z. Glaeser, K. Karski, Z. J. Kijas, Początki i rozwój ruchu ekumenicznego w Polsce, w: Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964-2014), red. J. Budniak, Z. Glaeser, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2016, s. 23-48.
Z. Glaeser, K. Karski, Z. J. Kijas, Aktualne struktury ekumeniczne w Polsce, w: Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964-2014), red. J. Budniak, Z. Glaeser, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2016, s. 49-61.
W. Hanc, Z. Glaeser, Międzywyznaniowe dialogi doktrynalne w Polsce, w: Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964-2014), red. J. Budniak, Z. Glaeser, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2016, s. 77-104.
Ekumeniczny przekład Biblii, w: Encyklopedia ekumenizmu w Polsce (1964-2014), red. J. Budniak, Z. Glaeser, T. Kałużny, Z. Kijas, Kraków 2016, s. 115-119.
Czym jest sobór dla Kościoła? Perspektywa rzymskokatolicka, w: Przed Soborem Wszechprawosławnym, red. T. Kałużny, Z.J. Kijas, Kraków 2016, s. 31-54.
Święty Jacek Odrowąż – śląska perła średniowiecza, w: Tradycja kozielskiego średniowiecza w kulturze współczesnego miasta , red. E . Nycz , Opole 2016, s . 64-79.
Проект „Примирення в Європі” – суспілъні аспекти примирення , w : Шлях до майбутнього через примирення, red . I. Shaban, Львів 2016, s. 40-55.
Ekumenizm w Polsce w kontekście dokumentów II Polskiego Synodu Plenarnego (1991-1999), Studia Oecumenica 16 (2016), s. 63-79.
Milenijne dzieło pojednania prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, w: 1966. Milenium Chrztu Polski Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Perspektywa teologiczno-społeczna, red. E. K. Czaczkowska, Warszawa 2016, s. 65-82.
Od konfliktu do komunii. W kontekście luterańsko-katolickich obchodów 500-lecia Reformacji, StOe 17(2017)17, s. 51-68.
Uleczyć rany: przez nawrócenie do pełnej wspólnoty, AK (2017)2/648, s. 215-236.
„Swój” i „obcy” w perspektywie doktryny chrześcijańskiej, w: Swój i obcy w kontekście współczesnego kryzysu migracyjnego. Doświadczenia i zadania Kościołów i społeczeństwa, red. Z. Glaeser, G. Giemza, Warszawa 2017, s. 17-31.
„Einheimische” und „Fremde” aus der Perspektive der christlichen Lehre , w: Einheimische und Fremde vor dem Hintergrund der aktuellen Migrationskrise. Erfahrungen und Aufgaben der Kirchen und der Gesellschaft, red. Z. Glaeser, G. Giemza, Warszawa 2017, s. 175-191.
«Свой» и «чужой» в перспективе христианской доктрины, w : Свой и чужой в контексте современного миграционного кризиса. Опыт и задачи Церквей и общества, red . Z . Glaeser , G . Giemza , Warszawa 2017, ss . 357-372.
Wstęp, w: Swój i obcy w kontekście współczesnego kryzysu migracyjnego. Doświadczenia i zadania Kościołów i społeczeństwa, red. Z. Glaeser, G. Giemza, Warszawa 2017, s. 15-16.
Einleitung , w: Einheimische und Fremde vor dem Hintergrund der aktuellen Migrationskrise. Erfahrungen und Aufgaben der Kirchen und der Gesellschaft, red. Z. Glaeser, G. Giemza, Warszawa 2017, s. 171-173.
Вступительное слово , w : Свой и чужой в контексте современного миграционного кризиса. Опыт и задачи Церквей и общества, red . Z . Glaeser , G . Giemza , Warszawa 2017, ss . 353-355.
Papieża Franciszka posługiwanie na rzecz jedności Kościoła, w: A. Czaja, Z. Glaeser, K. Glombik, M. Lis, E. Mateja, K. Muszalik, S. Rabiej, P. Wajs, K. Wolsza, Mosty, nie mury. 5 lat pontyfikatu Franciszka, Opole 2018, s. 33-47.
Teologiczny dialog rzymskokatolicko-prawosławny: stan i perspektywy, w: Ekumenizm doktrynalny: schyłek czy nowy początek?, T. Kałużny, Z.J. Kijas (red.), Kraków 2018, s. 91-117.
„Człowiek w mocy Ducha Świętego”. Teologiczne założenia pneumatologicznej antropologii Nikosa Angelosa Nissiotisa , StOe 18(2018)18, s. 131-146.
Liturgia paradygmatem ekumenicznej duchowości. Wokół opracowania Elżbiety Wrzały nt. wybranych nowych wspólnot życia ewangelicznego , Liturgia Sacra 24(2018)2, s. 563-569.
Dialog as an Ecumenical Paradigm within the Context of Regulations of the Directory for the Application of Principles and Norms on Ecumenism (1993) , “Ecumeny and Law” 6(2018), s. 65-82 .
Ewangelizacyjna misja Kościoła w kontekście ekumenicznych paradygmatów , w: Misja: istotą i chwałą Kościoła katolickiego , red. A. A. Napiórkowski, Kraków 2019, s. 285-312.
Teologia między słowem i milczeniem , Sympozjum XXIII(2019)1/36, s. 31-60.
Ekumena wartości, "Studia Oecumenica" 19 (2019), s. 33-53.
Marcin Luter na nowo odczytywany. Dyskusja w kontekście obchodów 500-lecia Reformacji, Gdański Rocznik Ewangelicki XIII (2019), 145-166.
Ekumeniczne wyzwania w realizacji ewangelizacyjnej misji Kościoła , „PARRÉSIA. Revue pro východní krestanství / A Journal of Eastern Christian Studies” (2019–2020)13–14, s. 195-222.
W służbie jedności Kościoła. Ekumeniczny program pontyfikatu św. Jana Pawła II , Rocznik Polonia Sacra 24(2020) nr 2 (60), s. 41–64 .
Wprowadzenie , Rocznik Teologiczny LXII(2020)3, s. 745-748.
„Dekret Unitatis redintegratio” jako magna charta ekumenizmu , Rocznik Teologiczny LXII(2020)3, s. 749-761.
Ekumeniczna formacja wyzwaniem i zadaniem Kościołów , Rocznik Teologiczny LXII(2020)3, s. 1013-1031.
Energetyka, wrażliwość i odpowiedzialność , „Energia Elektryczna” (2020)2, s. 8-10.
Maryja jako teologiczna ikona piękna w kontekście wybranych świadectw biblijnych i patrystycznych, w: Szkice Kędzierzyńsko-Kozielskie XXII / Nycz Edward (red.), Opole 2021, s. 29-39.
Przedmowa , w: C. Tkacz, Gruzińska prawosławna duchowość liturgiczna w świetle twórczości świętego Grzegorza Peradzego, Opole 2021.
Formacja ekumeniczna w ramach katechezy, w: Leksykon katechetyczny, red. J. Kochel, J. Kostorz, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2022, s. 159-163.
Katecheza Kościoła prawosławnego, w: Leksykon katechetyczny, red. J. Kochel, J. Kostorz, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2022, s. 286-291.
Ekumenizm w naukowej twórczości księdza profesora Józefa Budniaka, w: Ekumenizm jako dialog oraz spotkanie kultur. Wokół teologii ekumenicznej ks. prof. Józefa Budniaka, red. W. Świątkiewicz, A. Kasperek, Uniwersytet Śląski w Katowicach, ISBN: 978-83-66055-32-2, Katowice 2022, s. 35-44.
Ekumenizm, w: Słownik Wolności Religijnej, https://laboratoriumwolnosci.pl/slownik/ekumenizm/
Wiara i niewiara w Kościół według tradycji prawosławnej , w: Wiara i niewiara w Kościół Wyzwania kryzysu i poszukiwanie dróg jego przezwyciężenia , red. K. Glombik, Opole 2023, s. 73–83.
Uniatyzm jako ekumeniczna metoda przeszłości w świetle dokumentów dialogu katolicko-prawosławnego na forum światowym, w: Unia Brzeska. Zwodnicza iluzja zjednoczenia chrześcijan Wschodu i Zachodu, red. nauk. Abel (Popławski), Jerzy (Pańkowski), Warszawa 2023, s. 295-302.
Pojednana różnorodność pogranicza?, w: Szkice Kędzierzyńsko-Kozielskie XXIV, red. nauk. E. Nycz, Opole–Kędzierzyn-Koźle 2023, s. 13-21.
Teksty popularnonaukowe i sprawozdania
Oto drzewo krzyża na którym zawisło Zbawienie świata , „Nasza Wspólnota” 2(1992)7, s. 1-4.
Sympozjum ekumeniczne. „Kościoły chrześcijańskie w Europie narodów”. Opole, 6-7 grudnia 1991, SDE VIII 1(1992)29, s. 79-86.
Eklezjologia Unii Brzeskiej. Próba relektury ekumenicznej . Międzynarodowe sympozjum ekumeniczne. Op o le 4-6 maja 1992 r. , RT X L (1993) 7 ; BE ( 1993 )1, s. 44-50
Historyczna wizyta. Sprawozdanie z pobytu delegacji Kościołów anglikańskiego i rzymskokatolickiego z Wielkiej Brytanii w Polsce , RT XL (1993) 7 , s. 153-154.
“ Religia naród ” . Polsko-szwajcarskie sympozjum ekumeniczne. Opole, 2 8 -30 września 1992 r. , RT XL( 19 93), s. 151-152; BE (1993)1, s. 50-52.
W służbie jedności chrześcijan. Międzynarodowe sympozjum ekumeniczne “Dialog Kościołów a tożsamość wyznaniowa”, BE (1993)4, s. 16-21;
W służbie jedności chrześcijan, „Przegląd Uniwersytecki” VI/27(1994)1, s. 21; „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXX(1993)49, s. 1.
Budowniczy ludzkich serc , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXX(1993)47, s. II.
O jedność wszystkich chrześcijan , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXII(1994)6, s. I.
Imię światła , “Gość Niedzielny” (dodatek opolski) (1994)21, s. II.
Zaufaj mi, a zwyciężysz, “Gość Niedzielny” (dodatek opolski) (1994)14, s. I.
Międzynarodowe sympozjum ekumeniczne “Dialog Kościołów a tożsamość wyznaniowa , SDE X(1994)1/33, s. 110-112.
W służbie jedności chrześcijan i Kościoła. Jubileuszowe sympozjum międzynarodowe z okazji 10-lecia Instytutu Ekumenicznego KUL, RT XLI (1994)7, s. 168-173; AK (1994) 86 T. 122 z. 3 s. 582-584 .
W hołdzie Męczennikowi za wierność Bogu i Kościołowi , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXII(1995)44, 11-12.
O jedność chrześcijan , „Słowo. Dziennik katolicki” III(1995)13, s. 4.
Modlitwa o jedność chrześcijan , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXII(1995)5, s. I.
Ci ludzie mają imiona, nazwiska ..., „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXII(1995)1, s. II.
Służyć Ewangelii , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXII(1995)34, s. 11.
Błogosławieni ubodzy w duchu , „Gość Niedzielny” (dodatek opolski) LXXIV(1997)2, s. 14.
10 najważniejszych wydarzeń XX wieku na Opolszczyźnie , NTO 9-10 grudnia 2000/ nr 287(2336), s. 14.
Gdy chrześcijanie modlą się razem, wówczas cel, jakim jest ich zjednoczenie, wydaje się bliższy. Ekumeniczna modlitwa imperatywem chrześcijańskich sumień , „Opiekun” (2002)2/96, s. 1; 6; 8.
Skarb w glinianym naczyniu , „Opiekun” (2003)2/122 z dnia 18.01.2003 r., s. 1; http://www.opiekun.kalisz.pl/122/ (14.03.2003).
Szczęście jest w dawaniu , NTO 8-9 marca 2003, nr 57/3015, s. 2.
Pokój mój wam daję , „Opiekun” (2004)2/148, s. 1.
Spraw, aby świat uwierzył, „Jednota” (2004)7, s. 3-4; http://www.jednota.pl/kazania/kazanie7_04.htm (10.10.2004).
Pozbyć się wzajemnych uprzedzeń. Rozmowa z ks. dr. hab. Zygfrydem Glaeserem, kierownikiem Katedry Teologii Kościołów Wschodnich na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego , „Opiekun” (2004)2/148, s. 6.
Kościół jest dynamiczny , „Rzeczpospolita” z dnia 28.04.2005, s. 11.
Chrystus jedynym fundamentem Kościoła. Modląc się o jedność , „Opiekun” (2005)2/174 z dnia 16.01.- 29.01.2005, s. 12.
Ekumeniczna Modlitwa Młodych 2005 , WUDO LX(2005)10-11, s. 710-711.
Jest wiele dróg do jednego Boga (wypowiedź), NTO z dnia 17.01.2006.
Modlić się wspólnie o dar pełnej wspólnoty , „Opiekun” (2006)200/2; http://www.opiekun.kalisz.pl
Wciąż ten sam Ratzinger (wywiad), w: Benedykt XVI. Nasz papież. Skromny robotnik winnicy Pańskiej, red. G. Polak (dodatek do „Gazety Wyborczej” z dnia 9 marca 2006), s. 10.
Kościoły siostrzane w prawie całkowitej jedności: wypowiedź eklezjologiczna albo ekumeniczny zwrot grzecznościowy? , w: Veritati et Caritati. W służbie teologii i pojednania, red. P. Jaskóła , Opole 1992, s. 307-308.
Kościół, naród a ekumenizm , w: Religion und Nation, red. H.J. Sobeczo, P. Jaskóła, R. Pierskała , Opole 1993, s. 66-67.
Kościół katolicki na Śląsku a problem narodowości , w: Religion und Nation, red. red. H.J. Sobeczo, P. Jaskóła, R. Pierskała , Opole 1993, s. 76-78.
Co czyni nas ludźmi ekumenii. Refleksje nad sympozjalnym problemem , RT XLII(1995)7, 182.
Ekumenizm duchowy w odniesieniu do Kościołów Wschodnich według listu apostolskiego „Orientale lumen” i encykliki „Ut unum sint” , w: Perspektywy jedności, red. P. Jaskóła , Opole 1996, 65-68.
Religijna sytuacja na Białorusi. Odniesienia historyczne i sytuacja współczesna , w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 75-76.
Communio Ecclesiarum in der Perspektive des differenzierten Verständnisses von Communio Gottes, w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 197-198.
Działania Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich na rzecz pojednania między Kościołami Wschodu i Zachodu , w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 244.
Moskiewski patriarchacie – quo vadis? Droga do Kościoła narodowego za wszelką cenę , w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 281-282.
Identitätsprobleme der traditionellen christlichen Kirchen in der unabhängigen Ukraine , w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 297-298.
„Pojednanie w Europie Środkowo-Wschodniej”. Projekt ekumeniczny , w: „Kościoły siostrzane” w dialogu, red. Z Glaeser , Opole 2002, s. 311-312.
Razem w drodze. Integracyjna siła pielgrzymek dla ludzi i narodów Europy , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 57.
Das Wallfahren in der lutherischen Kirche , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 87.
Pielgrzymowanie w Europie , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 115.
Pielgrzymka COMECE do Santiago de Compostela. Wyraz nowego europejskiego ruchu pielgrzymkowego , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 228.
Pielgrzymowanie na Litwie , w: Pielgrzymowanie a integracja, red. Z. Glaeser, J. Górecki , Opole 2005, s. 243-244.
Orędzie II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego w Grazu. Dokument końcowy nr 1 , w: Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu `97. Materiały sympozjum poświęconego problematyce II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego - Graz `97, red. Z. Glaeser, P. Jaskóła , Opole 1998, s. 149-153.
Chrześcijańskie świadectwo na rzecz pojednania. Pojednanie - dar Boży i źródło nowego życia. Dokument końcowy nr 2 , w: Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu `97. Materiały sympozjum poświęconego problematyce II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego - Graz `97, red. Z. Glaeser, P. Jaskóła , Opole 1998, s. 155-168.
Zadania na przyszłość. Dokument końcowy nr 3 , w: Pojednanie. Ekumeniczne wyzwania Grazu `97. Materiały sympozjum poświęconego problematyce II Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego - Graz `97, red. Z. Glaeser, P. Jaskóła , Opole 1998, s. 169-204.
Interkomunia (Worcester 1967), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólna deklaracja na temat Eucharystii (Worcester 1969), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Odpowiedź na dokument z Monachium (Jamaica, NY 1983), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólna deklaracja na temat dokumentu z Limy (Douglaston, NY 1984), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólna deklaracja na temat soborowości i prymatu w Kościele (Brighton 1989), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Eucharystia jednego Kościoła. Liturgiczna tradycja i kościelna wspólnota (Bonn 1989), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Sakramenty (mysteria) kościelnej inicjacji (1997), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Rzymski prymat w communio Kościołów (1991), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Prawosławna obecność w Szwajcarii – wskazania pastoralne: Praktyczne problemy w duszpasterskim i w sakramentalnym posługiwaniu (1991), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Deklaracja Moskiewska (Moskwa 1976), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólna deklaracja na temat chrześcijańskiej inicjacji (1983), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólna deklaracja na temat Eucharystii (1988), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Słowo i sakramenty (mysteria) w życiu Kościoła (Damaszek 2000), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Mysteria/sakramenty jako środki zbawienia (Oslo 2002), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Chrzest i namaszczenie (bierzmowanie, Z.G.) jako sakramenty wprowadzające w Kościół (Duràu 2004), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Święta Eucharystia w życiu Kościoła (Bratysława 2006), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Pierwsza konsultacja teologiczna (Sinappi 1970), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Druga konsultacja teologiczna (Zagorsk 1971), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Szósta konsultacja teologiczna (Leningrad 1983), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Eucharystia. Zaangażowanie Kościoła dla dobra ludzkiej społeczności (Leningrad 1976), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Objawienie Boże a historia (Brookline 1969), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Eucharystia (Zagorsk 1973), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Ofiara Chrystusa i ofiara chrześcijan (Arnoldshain 1976), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Wspólne sprawozdanie skierowane do przewodzących Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu oraz EKD na temat aktualnego stanu bilateralnego dialogu teologicznego (1995), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Eucharystia i urząd kapłański (Bonn 1978), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Przepowiadanie Ewangelii i celebracja świętej Eucharystii (Kavala 1984), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Sakramenty Kościoła w „Confessio Augustana”i w prawosławnych podręcznikach XVI i XVII w. (Jassy 1980), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
Chrzest i Eucharystia (Eisenach 1984), w: Z. Glaeser, Eucharystia w dialogu. Wokół bilateralnych uzgodnień doktrynalnych Kościoła prawosławnego na temat Eucharystii, Opole 2007.
• Ur. 14.09.1963.
• Studia teologiczno-filozoficzne w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie (1982-1988).
• Święcenia kapłańskie (1988).
• Praca duszpasterska jako wikariusz w parafii p.w. św. Mikołaja w Kędzierzynie-Koźlu (1988-1991).
• Studia specjalistyczne z ekumenizmu i teologii dogmatycznej na Wydziale Teologii KUL (1991-1994).
• Staż naukowy w Instytucie Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Ludwiga Maximiliana w Monachium (1995-1996).
• Staż naukowy w Instytucie Orientalnym w Rzymie (1999-2000).
• Pracownik naukowy WTUO (od 1994 do nadal)
• Dyrektor Instytut Ekumenizmu i Badań nad Integracją WT UO (2016-2019).
• Kierownik Katedry Teologii Fundamentalnej, Dogmatycznej i Ekumenizmu INT WT UO (od 2016 do nadal).
• Rektor kościoła pw. św. Sebastiana w Opolu (1996-2008).
• Członek (1992-2015), a od 2015 przewodniczący Międzydiecezjalnej Komisji ds. Ekumenizmu.
• Sekretarz Komisji ds. Ekumenizmu Pierwszego Synodu Diecezji Opolskiej (2002–2005).
• Członek Rady Ekonomicznej Diecezji Opolskiej (od 2010 do nadal).
• Dyrektor Sanktuarium św. Jacka i Centrum Kultury i Nauki WTUO w Kamieniu Śląskim (2008-2010).
• Dyrektor Zespołu Turystyczno-Wypoczynkowo-Rehabilitacyjnego Caritas Diecezji Opolskiej w Kamieniu Śląskim Sebastianeum Silesiacum (2008-2010).
• Dyrektor Instytutu Ekumenizmu i Badań Nauczania Papieskiego przy Centrum Kultury i Nauki WT UO w Kamieniu Śląskim (od 2013 do nadal)
• Konsultor Rady Episkopatu Polski ds. Ekumenizmu (od 2010 do nadal).
• Członek (odpowiedzialny za ekumenizm) Diecezjalnego Zespołu Synodalnego Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja (2021-2022).
• Ekspert Papieskiej Rady dla Popierania Jedności Chrześcijan na sesji plenarnej Komisji do Dialogu katolicko-prawosławnego na forum światowym (Baltimore 2000).
• Ekspert MSWiN/MEiN: Komisja Ewaluacji Nauki (2019-2023)
• Ekspert Ministerstwa Edukacji, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej ds. ewaluacji (2022).
• Członek Komisji ds. Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko-Słowackich PAN, Oddział w Katowicach (od 2009 do nadal).
• Członek Komitetu Nauk Teologicznych PAN (od 2024 do nadal).
• Członek (od 1997), współprzewodniczący (od 2015 do nadal) Międzynarodowej Komisji „Pojednanie w Europie”.
• Przewodniczący Rady Nadzorczej Zespołu Turystyczno-Wypoczynkowo-Rehabilitacyjnego Caritas Diecezji Opolskiej w Kamieniu Śląskim Sebastianeum Silesiacum (2010-2012).
• Przewodniczący Rady Nadzorczej Instytutu Naukowo-Badawczego Księdza Sebastiana Kneippa Zespołu Rehabilitacyjno-Wypoczynkowego Sebastianeum Silesiacum w Kamieniu Śląskim (od 2012 do nadal).
• Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Ekumenizmu i Badań Nauczania Papieskiego przy Centrum Kultury i Nauki WTUO w Kamieniu Śląskim (od 2013 do nadal).
• Członek Rady Naukowej Instytutu Naukowo-Badawczego Księdza Sebastiana Kneippa Zespołu Rehabilitacyjno-Wypoczynkowego Sebastianeum Silesiacum w Kamieniu Śląskim (od 2012 do nadal).
• Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Naukowego św. Jana Pawła II Propter Mundi Creationem w Kamieniu Śląskim (od 2019 do nadal).
• Członek Rady Rozwoju Gminy Gogolin (od 2016 do nadal).
W badaniach zajmuje się m.in. problematyką moralności małżeństwa i rodziny oraz życia społecznego, a także zagadnieniami z zakresu etyki seksualnej, sakramentalności małżeństwa oraz teologii i praktyki sakramentu pokuty. Jest autorem kilkunastu książek oraz ponad 180 artykułów naukowych z zakresu różnych zagadnień teologii morlnej oraz historii Kościoła. Ostatnio opublikował monografię pt. Sakramentalne uzasadnienie nierozerwalności małżeństwa. Podstawy – tradycja – kontrowersje (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, Opole 2021).
Decyzją prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, Andrzeja Dudy, z 4 lipca 2022 r., otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych w dyscyplinie nauki teologiczne.
Absolwent Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, studia specjalistyczne z teologii moralnej odbył w KUL JPII i Akademii Alfonzjańskiej w Rzymie. Doktorat uzyskał w KUL na podstawie rozprawy na temat etycznych aspektów w dyskusji na temat kary śmierci po II wojnie światowej w Niemczech. Habilitację uzyskał w 2008 r. na Wydziale Teologicznym UO na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy pt. Jedność dwojga. Prekursorski charakter personalistycznego rozumienia małżeństwa w ujęciu Herberta Domsa (1890–1977) . W 2015 r. odbył staż naukowy w Boston College w USA.
Jest dyrektorem Redakcji Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, redaktorem naczelnym półrocznika „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego ”. Koordynuje współpracę Wydziału Teologicznego UO z Wydziałem Teologii Katolickiej w Erfurcie. Jest członkiem Stowarzyszenia Teologów Moralistów oraz rady naukowej czasopisma „Teologia i Moralność”. Jest członkiem Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. Przynależy do międzynarodowych organizacji naukowych: Vereinigung für Katholische Sozialethik in Mitteleuropa, Görres Gesellschaft zur Pflege der Wissenschaft, Bioethicists in Central Europe (BCE), Internationale Vereinigung für Moraltheologie und Sozialethik, European Society for Catholic Theology ; jest członkiem regionalnego komitetu Europy organizacji Catholic Theological Ethics in the World Church.
Kierunki badań: Katecheza ewangelizacyjna; Katecheza młodzieży i dorosłych; Katecheza biblijna; Pedagogia i katecheza terapeutyczna; Pedagogika biblijna w nauczaniu szkolnym; Świetlice parafialne profilaktyczno–wychowawcze; Ewangelizacyjny wymiar nauczania i wychowania; Hagiograficzne podejście w interpretacji Biblii; Ewangelizacyjno–wychowawczy wymiar sportu; Narracyjny wymiar edukacji chrześcijańskiej; Pedagogika katolicka; Pedagogika miłości – wychowanie do czystej miłości; Formacja świeckich animatorów Ruchu Czystych Serca i Ruchu Czystych Serc Małżeństw; Antropologia i teologia rodziny; Edukacja osób starszych (senioralna); Katolicka pedagogika seksualna; Teologia wychowania.
Dydaktyka
Zajęcia: pedagogika ogólna, dydaktyka ogólna, dydaktyka katechezy i etyki młodzieży, katechetyka fundamentalna, praktyka opiekuńczo-wychowawcza, wykłady monograficzne dla doktorantów, wykłady ogólnouczelniane, seminarium naukowe (magisterskie i doktoranckie)
Wypromowana kadra: 7 doktoraty; 19 prace magisterskie; 8 prac licencjackich
Recenzje prac naukowych: 4 profesury, 1 habilitacja, 10 prac doktorskich, 30 prace magisterskie
Kongresy, sympozja, konferencje: organizacja: 7 sympozjów i konferencji krajowych i międzynarodowych; udział w ponad 80 sympozjach krajowych i zagranicznych (wygłoszone referaty, artykuły do publikacji).
Publikacje: 10 monografii; 10 redakcji książek redakcyjnych; 20 publikacji zwartych; ponad 100 artykułów naukowych; 10 publikacji recenzowanych; 20 recenzji podręczników i pomocy katechetycznych; 60 recenzji, sprawozdań, haseł encyklopedycznych oraz artykułów popularnonaukowych.
Monografie:
Jan Kochel (ur. 1963), teolog i pedagog, profesor nauk teologicznych, kierownik katedry Teologii Pastoralnej, Katechetyki, Pedagogiki i Psychologii WT Uniwersytetu Opolskiego, rzeczoznawca ds. podręczników przy Komisji Wychowania Katolickiego KEP, członek Equipe Européenne de Catéchèse (EEC), European Forum for Religious Education in Schools (EuFRES) , Stowarzyszenia Katechetyków Polskich i Polskiego Stowarzyszenia Familiologicznego; redaktor naczelny strony Szkoły Słowa Bożego (www.ssb24.pl). Autor m.in.: Pedagogia biblijna w katechezie (2012), Wprowadzenie do antropologii pedagogicznej (2018); Wprowadzenie do edukacji osób starszych (2020), Tak dla wychowania seksualnego (2021), Leksykon katechetyczny (2022), Drogi wychowania. Elementarz pedagogii biblijnej (2022), Święci są młodzi (2024).
Adres: e-mail: jkochel@uni.opole.pl; ORCID: 0000-0002-0399-6056
Kino - rower - przyroda.
Ks. prof. dr
hab. Marek Lis jest filmoznawcą, teologiem filmu i mediów. Magisterskie studia
teologiczne odbywał w Nysie (Wyższe Seminarium Duchowne Śląska Opolskiego, 1986-1988, 1990-1992, magisterium na Wydziale Teologii KUL w 1992 r.) i
Paryżu (Institut Catholique, 1988-1990). Po przyjęciu święceń kapłańskich w 1992 r. został skierowany jako wikariusz do
parafii pw. św. Bartłomieja w Głogówku, skąd po roku został wysłany na
studia doktoranckie z zakresu nauk komunikacji społecznej w
Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie, uwieńczone doktoratem obronionym
w styczniu 2000 r.
W latach
1999–2002 był dyrektorem programowym diecezjalnego Radia Plus Opole, od 2000 r.
pracuje na Uniwersytecie Opolskim (Wydział Teologiczny, także Instytut
Politologii), gdzie w 2007 r. otrzymał stopień doktora habilitowanego. W ramach
wymiany międzynarodowej (Erasmus+, CEEPUS) przebywał na uniwersytetach w Austrii, Belgii,
Czechach, Niemczech i na Węgrzech, a także w USA na miesięcznym stażu w Notre Dame University (2016 r.). Od 2008 do 2020 r.
był kierownikiem Katedry Homiletyki, Mediów i Komunikacji Wydziału
Teologicznego UO, w latach 2016–2020 pełnił funkcję prodziekana WT, a następnie
zastępcy dyrektora Instytutu Nauk Teologicznych UO. Decyzją Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w styczniu 2021 r. otrzymał tytuł
profesora nauk teologicznych. Od 2020 jest członkiem Senatu UO i Uczelnianej Komisji Oceny Pracowników.
Jest autorem 8 monografii (m.in.: Audiowizualny przekład Biblii, 2002; 100 filmów biblijnych. Leksykon, 2005; Figury Chrystusa w „Dekalogu” Krzysztofa Kieślowskiego, 2007; Krzysztof Zanussi. Przewodnik teologiczny, 2015; To nie jest Jezus. Filmowe apokryfy XXI wieku, 2019), redaktorem kilkunastu prac zbiorowych (wśród nich: Orędzia papieskie na Światowe Dni Komunikacji Społecznej 1967–2002, 2002; Światowa encyklopedia filmu religijnego, 2007; Cinematic Transformations of the Gospel, 2013; Kieślowski czyta Dekalog, 2014; Mosty, nie mury – 5 lat pontyfikatu Franciszka, 2018; Kryzys w świecie, kryzys w Kościele, 2020), opublikował 120 artykułów i rozdziałów w opracowaniach zbiorowych, wydawanych również za granicą.
Regularnie uczestniczy w międzynarodowych festiwalach filmowych jako członek jury SIGNIS oraz jury ekumenicznego (m.in. w Bratysławie, Cannes, Erywaniu, Fryburgu, Warszawie i Zlinie), stale współpracuje z zagranicznymi i krajowymi festiwalami i przeglądami filmowymi (Cinéma et réconciliation w La Salette, Francja; Popoli e religioni w Terni, Włochy; Sacrofilm w Zamościu; Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu; Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Maksymiliany” we Wrocławiu). Przez pięć lat organizował Wielkopostne Wykłady Otwarte, proponowane Opolanom przez środowisko naukowe Wydziału Teologicznego UO. Od jesieni roku 2005 do końca 2023 r. był współautorem coniedzielnej audycji „Forum Wiary” w Radiu Opole, a od 2019 r. do 2022 r. programu #odZakrystii, emitowanego w niedziele w TVP 3 Opole. Nową formą medialnej działalności od wiosny 2024 r. jest udział w internetowym projekcie ewangelizacyjnym eVerbum.
Jest również autorem (reżyseria i scenariusz) godzinnego filmu dokumentalnego Porozmawiajmy o Kościele, wyprodukowanego w 2022 r. przez TVP z
okazji 50-lecia ustanowienia diecezji opolskiej.
Bioetyka, teologia moralna, antropologia moralna, etyka lekarska
1. Etyczne aspekty transplantacyjnej terapii chorób neurozwyrodnieniowych. Studium teologicznomoralne, Wyd. Św. Krzyża, Opole 2000, ss. 561 (rozprawa habilitacyjna )
2. (red.), Eutanazja w dyskusji. Euthanasie in der Diskussion, Opole 2001, ss. 294
3. (red.) Ocalić obraz człowieka. Antropologiczne podstawy moralności, Opole 2003, ss. 182
4. (współred.) Urzeczywistnianie praw człowieka w XXI wieku. Prawo i etyka, red. P. Morciniec, S.L. Stadniczeńko, Opole 2004, ss. 356
5. ( współred.) Wyjazdy zarobkowe – szansa czy zagrożenie? Perspektywa społeczno-moralna, red. K. Glombik, P. Morciniec, Opole 2005, ss. 255
6. (red.) Miłość – Płciowość – Płodność. Aktualne problemy etyki seksualnej, Opole 2007, ss. 234
7. (współred.) Umbrüche gestalten. Sozialethische Herausforderungen im neuen Europa, H. Renöckl, P. Morciniec, A. Rammer (Hrsg.) Echter Verlag, Wien – Würzburg 2008, ss. 380
8. Bioetyka personalistyczna wobec zwłok ludzkich, Wyd. Św. Krzyża, Opole 2009, ss. 476
9. (red.), Oblicza przemocy. Od przyczyn do przeciwdziałania, RW WTUO, Opole 2012, ISBN 978-83-61756-92-7, ss. 198
10. (red.), Zniewoleni działaniem. Uzależnienia behawioralne a rodzina, RW WTUO, Opole 2013, ISBN 978-83-63950-29-3, ss. 227
11. S. Müller, P. Morciniec (Hg.), Pränataldiagnostik: Anregungen zum Weiterdenken/ Prenatal Diagnosis: Stimuli for Furher Reflections, Facultas Verlag, Wien 2017, ISBN 97-3-7089-1537-1.
12. S. Müller, P. Morciniec (Hg.), Demenz: Anregungen zum Weiterdenken/Dementia. Stimuli for Further Reflection (Schriftenreihe Bioethik in der Diskussion/Publication Series Bioethics in Discussion), Wien: facultas Universitätsverlag 2019, ISBN 978-3-7089-1695-8, DOI: 10.24989/BCE.demenz.
13. S. Müller, P. Morciniec (Hg.), Sexualpädagogik/Sexuality Education. Anregungen zum Weiterdenken/Stimuli for Further Reflection, (Schriftenreihe Bioethik in der Diskussion/Publication Series Bioethics in Discussion), Wien: facultas Universitätsverlag 2021, ISBN 978-3-7089-2028-3 , DOI: 10.24989/BCE.sexual.
14. Neurwissenschaften in der Diskussion. Anregungen zum Weierdenken/ The Moral Brain. Stimuli for Furher Reflection, (Schriftenreihe Bioethik in der Diskussion/Publication Series Bioethics in Discussion), Wien: facultas Universitätsverlag 2021, ISBN978-3-7089-2176-1, DOI: 10.24989/BCE.neuro.
15. S. Müller, P. Morciniec (Hg.), Interdisziplinäre Nachhaltigkeit/ Interdisciplinary Sustainability, Wien: facultas Universitätsverlag 2023, S. 7-25, ISBN 978-3-7089-2427-4 DOI: 10.24989/BCE.nachhal.
Piotr Morciniec , prof. dr hab., ks., od 1994 roku wykładowca bioetyki i teologii moralnej na WT UO, etyki lekarskiej na Wydziale Lekarskim UO; kierownik Katedry Teologii Moralnej, Bioetyki i Prawa Kanonicznego; w latach 2008-2021 – członek Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetyki; długoletni dyrektor Instytutu Nauk o Rodzinie WT UO; od 2010 członek zarządu Association of Bioethicists in Central Europe (BCE); członek PTB oraz międzynarodowych organizacji naukowych; członek Komisji Bioetycznej przy OIL; autor m.in. monografii: „Etyczne aspekty transplantacyjnej terapii chorób neurozwyrodnieniowych”, „Bioetyka personalistyczna wobec zwłok ludzkich”, redaktor wielu publikacji i około ponad stu artykułów naukowych; założyciel i redaktor naczelny czasopisma „Family Forum” (od 2011; 100 p.); kontakt: piotr.morciniec@gmail.com.
Prowadzone badania naukowe dotyczą piśmiennictwa teologicznego
wschodnich Ojców Kościoła. Uwaga badawcza koncentruje się głównie na stosowanej przez pisarzy wczesnochrześcijańskich
terminologii, która stanowi podłoże do zrozumienia ich myśli teologicznej. W ostatnich dwóch dekadach pojawiły się także zainteresowania wokół historii lokalnej, czyli dotyczącej zagadnień związanych z dziejami Śląska.
Do szczególnych osiągnięć należą monografie autorskie stanowiące owoc przeprowadzonych badań wokół tematów, które w literaturze światowej do tej pory nie zostały opracowane:
1. Akomodacja misyjna w teorii i praktyce Klemensa Aleksandryjskiego, Opole 1992 , ss. 161;
2. „Physis” w pismach Grzegorza z Nazjanzu. Studium z teologii patrystycznej, Opole 2001, ss. 303;
3. Wiara – miłość – nadzieja. Studium w oparciu o listy Ignacego z Antiochii, Opole 2011, ss. 216;
4. Ku jedności kościelnej. Studia nad Ignacym Antiocheńskim w 1900. rocznicę śmierci, Opolska Biblioteka Teologiczna 178, Opole 2021, ss. 192.
Ks. prof. dr hab. Norbert Widok,
ur. w 1959 r., studia
specjalistyczne z filologii klasycznej (1986–1991) i z patrologii (1987–1991) odbył na Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim (Wydział Humanistyczny i Wydział Teologii),
które pogłębił poprzez ich kontynuację (1992–1993) na Papieskim Uniwersytecie
Salezjańskim (Wydział Literatury Chrześcijańskiej i Klasycznej) w Rzymie. Od
1994 r., czyli powstania Wydziału Teologicznego w ramach nowo powstałego
Uniwersytetu w Opolu, wykłada patrologię (Wydział Teologiczny) i prowadzi zajęcia z języka
łacińskiego (Wydział Lekarski). W latach 2005-2017 pełnił funkcję redaktora naczelnego periodyku bibliograficznego pt. "Przegląd Piśmiennictwa Teologicznego". W latach 2012-2024 był koordynatorem kierunku "Turystyka i kultura śródziemnomorska", a w latach 2014-2024 kierownikiem Katedry Teologi Biblijnej, Historii
Kościoła i Patrologii w ramach Instytutu Nauk Teologicznych tegoż Wydziału. Jest autorem kilkunastu książek i ponad 200 artykułów o
tematyce przede wszystkim patrystycznej.
1. Ok. 400 prac z zakresu filozofii współczesnej, filozofii religii i ontologii;
2. Wybrane publikacje książkowe:
3. Wybrane redakcje prac zbiorowych:
teologiczna refleksja głównych przedstawicieli ruchu liturgicznego, zwłaszcza Romana Guardiniego i Josefa Andreasa Jungmanna
kulturowy wymiar liturgii
teologia w dialogu z innymi dyscyplinami naukowymi
chrześcijańskie dziedzictwo kulturowe Śląska
WYBRANE PUBLIKACJE
wydawnictwa zwarte:
Chrystocentryzm w liturgii w ujęciu Josefa Andreasa Jungmanna, Opole 2019
Człowiek w misterium liturgii. Antropologiczny wymiar liturgii w ujęciu Romana Guardiniego, Opole 2007
Quickborn und Heimgarten als ein kulturell-religiöses Ereignis in Oberschlesien (1909–1939), Opole 1999
"Und meine Seele spannte weit ihre Flügel aus". Ein religiöses Porträt von Joseph von Eichendorff, Opole 19961, 19962, 19993
Homiletyczna trylogia –
Przez Chrystusa. Rozważania na drogę do nieba. Durch Christus. Betrachtungen auf den Weg zum Himmel, Opole 2023
Z Chrystusem. Rozważania na drogę przez rok liturgiczny. Mit Christus. Betrachtungen auf den Weg durch das Kirchenjahr, Opole 20151, 20172
W Chrystusie. Rozważania o sakramentach na drogę przez życie. In Christus. Betrachtungen über die Sakramente auf den Weg durch das Leben, Opole 20111, 20162
Red. z R. ZWICK: Społeczna odpowiedzialność i duszpasterstwo w mobilnym świecie. Gesellschaftliche Verantwortung und Pastoral in einer mobilen Welt, Opole 2016
Red. z L. SOCHOCKA: Wiara a zdrowie (II), Opole 2016
Red. z L. SOCHOCKA: Wiara a zdrowie, Opole 2015
Red. z D. WALENCIK: Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce. Die Finanzierung der Religionsgemeinschaften in den deutschsprachigen Ländern und in Polen, Opole 2012
Red.: Wiara czy pseudowiara?, Opole 2012
Red. z J. WERBICK: Der Christ der Zukunft. The Christian of the future, Opole 2011
Red. Kościół a polityka, Opole 2011
Red. z J. WERBICK: Procesy sekularyzacyjne w Niemczech i w Polsce. Säkularisierungsprozesse in Deutschland und Polen, Opole 2010
Red. z J. WERBICK: Miejsca teologii. Orte der Theologie, Opole 2008
Red.: Oblicza nadziei, Opole 2008
Red.: Kościół opolski w PRL, Opole 2007
Red.: Misterium Eucharystii, Opole 2005
Red.: Szukanie Boga, Opole 2003
artykuły:
Nicht Problem, sondern Geheimnis. Die Überlegungen von Romano Guardini zum sich wandelnden Grundverhältnis des Menschen zur Natur, w: B. GIBLAK / K. ŻARSKI (red.), Natur – Geist und Macht. Aspekte des vielgestaltigen Phänomens, Wiesbaden (Harrassowitz) 2023, s. 111–122.
Dwa typy reformacyjnych liturgii Wieczerzy Pańskiej, „Studia Oecumenica” 21 (2021), s. 151–164.
„das Christentum ist […] jemand, dem wir begegnen“. Zu den Ansichten über die Christozentrik von Josef Andreas Jungmann, „Zeitschrift für katholische Theologie“ 142 (2020), z. 3, s. 416–430.
„Służba Boża Kościoła”. Josefa Andreasa Jungmanna szerokie pojmowanie liturgii i jego krytyka, „Liturgia Sacra” 24 (2018) nr 2, (52), s. 359–373.
Die Romantik und die Religion – eine ambivalente Beziehung, w: G.B. SZEWCZYK / G. JELITTO-PIECHULIK (red.), Die Romantik in heutiger Sicht. Studien und Aufsätze, Dresden 2017, s. 149–159.
Trwałe dziedzictwo Angelusa Silesiusa na przykładzie kościelnej pieśni „Jezu, Jezu do mnie przyjdź”, „Bibliotheca Nostra” 2015, nr 1 (39), s. 14–25.
Wyzwania soborowej reformy liturgicznej w ocenie Romana Guardiniego (1964), „Liturgia Sacra” 19 (2013) nr 2, (42), s. 289–300.
Das schlesische Kirchenlied als Beitrag zur Entwicklung des deutsch-polnischen Kulturgutes. Anmerkungen zum Lied „Jesu, Jesu, komm zu mir“, w: M. K. LASATOWICZ / A. RUDOLPH (red.), Corpora und Canones. Schlesien und andere Räume in Sprache, Literatur und Wissenschaft, „Silesia. Schlesien im europäischen Bezugsfeld. Quellen und Forschungen“ t. 14, Berlin 2013, s. 199–214.
Św. Hildegarda z Bingen (1098-1179) – mistyczka i niezwykła lekarka, w: M. WORBS (red.), W przestrzeni wiary, Opole 2013, s. 119-134.
Die katholische Kirche in Schlesien und nationale Minderheiten, w: S. PRĘDOTA/A. RUDOLPH (red.), Der Worte Echo im Spiegel der Sprache. Festschrift für Maria Katarzyna Lasatowicz, „Silesia. Schlesien im europäischen Bezugsfeld. Quellen und Forschungen“ t. 12, Berlin 2011, s. 101–110.
Zur religiösen Aussage der Poesie Joseph von Eichendorffs, w: G. B. SZEWCZYK, R. DAMPC-JAROSZ (red.), Eichendorff heute lesen, Bielefeld 2009 (Aisthesis Verlag), s. 69–78.
Prekursorzy soborowej reformy liturgicznej, „Liturgia Sacra” 9 (2003) nr 2, s. 297–320.
Wielojęzyczne duszpasterstwo, czyli o „śląskiej tolerancji” inaczej, w: „Zbliżenia-Annäherungen” (2001) nr 3, s. 78–82.
profesor nauk teologicznych
dr filologii germańskiej
Wojciech P. Grygiel – profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (Wydział Filozoficzny), profesor Uniwersytetu Opolskiego (Wydział Teologiczny), członek Komisji Filozofii Nauk Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, członek Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, kapłan diecezji opolskiej. Jego prace badawcze koncentrują się na epistemicznym i ontologicznym statusie symetrii w sformalizowanych teoriach fizycznych, a w dziedzinie relacji między nauką a teologią rozwija nowatorski kierunek zwany teologią ewolucyjną. Jest autorem wielu publikacji naukowych oraz książek, w tym Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a spór o rzeczywistość (CCPress 2014), Jak scena stała się dramatem (CCPress 2021) oraz we współautorstwie z Damianem Wąskiem Teologia ewolucyjna (CCPress 2022).
1. W.P. Grygiel, Jak scena stała się dramatem. Filozofia w kontekście teorii względności (How the Stage Became a Drama. Philosophy in the Context of the Relativity Theory) , Copernicus Center Press, Kraków 2021.
2. W.P. Grygiel, Cognitive aspects of the philosophical and theological coherence of the concept of a miracle within the contemporary scientific world view , Zagadnienia Filozoficzne w Nauce (Philosophical Problems in Science), 2021, Vol. 70, pp. 111-138.
3. W.P. Grygiel, Evolutionary Theology: A New Chapter in the Relations Between Theology and Science , Studia Philosophiae Christianae 2020, Vol. 56, Nr 3, pp. 101-123.
4 . W.P. Grygiel, Mechanika Arystotelesa a współczesna fizyka: na tropach ciągłości wewnętrznej logiki rozwoju nauki (The Aristotelian Mechanics and the Contemporary Physics: On the Continuity of the Internal Logic of the Development of Science , Filozofia nauki 2020, V ol. 28, Nr 1, pp. 5-24.
5 . W. P. Grygiel, The Doctrine of the Intelligent Design From the Point of View of the Cognitive Science of Religion , Scientia et Fides 2020 , Vol. 8, Nr 1 , pp. 1-17.
6. W.P. Grygiel, Konceptualne wyzwania nauk kognitywnych dla antropologii filozoficznej i teologicznej (The Conce p tual Challenges of the cogntitiv science for the philosophical and theological anthropology) , [w:] P. Artemiuk (red.), Teologia fundamentalna wobec współczesnych wyzwań nauk o człowieku, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2019, pp. 120-143.
7 . D. Wąsek, W. P. Grygiel, Przyczynki do teologii ewolucyjnej ( Contributions to the evolutionary theology ) , [ in :] T. Maziarka (red.), Powstanie człowieka w ujęciu interdyscyplinarnym , Copernicus Center Press 2019, pp . 155-171.
8. W.P. Grygiel, I n what Sense Can the Scientifically Driven Theology Be Considered as a Continuation of the Doctrinal Tradition? Theological Research 2018, Vol. 6, p p . 31-52.
9 . W.P. Grygiel, Kategoria końca z perspektywy teologii ewolucyjnej (The category of the end from the perspective of the evolutionary theology) , Communio 2018, Vol. 3-4, pp . 102-128.
10. W.P. Grygiel, On the adequacy of qualifying Roger Penrose as a complex Pythagorean , Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2018, No. 65, pp. 61-84.
11. W.P. Grygiel, What is invariant? On the possibility and perspectives of the evolutionary theology , ,,Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie’’ 2018, Vol. 25, pp. 83-101.
12. W.P. Grygiel, Siła symetrii: o symetrii w filozofii i fizyce (The power of symmetry in philosophy and physics , [in:] J. Jagiełło (red.), 40 lat filozofii w uczelni papieskiej w Krakowie, Wydawnictwo Naukowe UPJPII, Kraków 2018, pp. 411-436.
13. W.P. Grygiel, Człowiek wobec nauki: przez transgresję ku transcendencji (Man and science: through transgression towards transcendence) , [in:] M. Lipowicz (red.), Po człowieku? Między kryzysem a nadzieją, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018, pp. 289-312.
14. W.P. Grygiel, W obliczu tajemnicy: teologiczna myśl ks. Michała Hellera (Facing the mystery: the theological thought of Michał Heller) , [in:] P. Polak, J. Mączka, W.P. Grygiel (ed.), Oblicza filozofii w nauce, Copernicus Center Press 2017, pp. 337-370.
11. W.P. Grygiel, Science and human religiosity from the perspective of the cognitive science of religion , Analecta Cracoviensia 2017, Vol. 49, pp. 177-194.
15. W.P. Grygiel, Stworzenie jako ,,ociosywanie Logosu": Biblia, św. Tomasz z Akwinu i nauka (Creation as ,,the Hewing of Logos'': Bible, Thomas Aqionas and Science), Przegląd Tomistyczny 2017, Vol. XXIII, pp. 237-253.
1 6 W.P. Grygiel, Theology Under Siege: Reflections of a Troubled Philosopher and a Believer , Theological Research 2017, Vol. 4, pp . 7-33.
1 7 . W.P. Grygiel, Dziura Einsteina i strukturalizm ogólnej teorii względności (The Einstein's Hole and the Structuralism of General Relativity) , [in:] P. Polak. J. Mączka, O g ólna teoria względności a filozofia: sto lat interakcji, Copernicus Center Press, Kraków 2016, pp. 93-109.
18. W.P. Grygiel, The Cognitive Sciences and Their Method: A Physicist's Perspective, Analecta Cracoviensia, 2015, Vol. 47, pp. 119-131.
1 9 . W . P. Grygiel , Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a spór o rzeczywistość (Stephen Hawking's amd Roger Penrose's Debate on Reality), Copernicus Center Press, Kraków 2014.
20. W. P. Grygiel, Quantum Mechanics and Its Role in Cognitive Sciences: A Critical Survey [in:] J. Stelmach, B. Brożek, Ł. Kurek [red.], Philosophy in Neuroscience, Copernicus Center Press, Kraków 2013, pp. 149-171.
21. W. P. Grygiel, Physics in the Service of Theology: A Methodological Inquiry, [in:] B. Brożek, A. Olszewski, M. Hohol [red.] , Logic in Theology, Copernicus Center Press, Kraków 2013, pp. 293-308.
22 . W. P. Grygiel, Multiverse, M-theory, and God the Creator , International Philosophical Quarterly 2013, Vol. 53, Nr 1, pp. 23-35.
2 3 . W. P. Grygiel, Czy filozof powinien bać się Stephena Hawkinga? (Should a philosopher fear Stephen Hawking?) , Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2012, Vol. 49, pp. 46-62.
24. W. P. Grygiel, M. Hohol, Stephen Hawking's Ontology of Physical Theories, [in:] B. Brożek, J. Mączka, W. P. Grygiel (ed.), Philosophy in science: methods and applications, Copernicus Center Press, Kraków 2011, 105-120.
2 5 . W. P. Grygiel, Ontology of the quantum mechanical density matrix according to Roger Penrose [w:] Logos i Ethos 2008, Vol. 25, Nr 2 , pp. 101-112.
2 6 . W . P. Grygiel, Consistent Quantum Histories: Towards a Universal Language of Physics , Concepts of Physics 2007 , Vol. IV, pp. 71-98.
2 7 . W. P. Grygiel, Is the Schrödinger’s Cat Dead or Alive? , Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2005 , Vol. 37 , pp. 119 -139 .
2 8 . W . P. Grygiel, Artificial Intelligence and Scholastic Epistemology , Annales UMCS Informatica AI 2005, pp. 93-103.
2 9 . W. P. Grygiel, The metaphysics of chaos: A thomistic view of entropy and evolution , The Thomist 2002, Vol. 66, pp. 21-266.
30 . W . P. Grygiel, Quantum Mechanics: a dialectical approach to reality , The Thomist 2001 , Vol. 65, pp. 223-238.
31 . W . P. Grygiel, M . E. Starzak, Kinetics and symmetry studies of the inner hydration sphere of Eu 3+ ion using environment-sensitive laser excitation spectroscopy , Journal of Luminscence 1998, Vol. 71, pp. 21 -26.
Magister/ Master’s degree : chemia (Politechnika Wrocławska, 1992), teologia (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2004).
(a) doktor nauk chemicznych/ PhD in chemistry (State University of New York at Binghamton (USA), 1997), (b) doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie filozofia / PhD in philosophy , rok/ year 2004.
habilitacja/ habilitation: 2015.
Historia Kościoła, historia średniowieczna i nowożytna powszechna, historia Śląska, kulturoznawstwo, nauki pomocnicze historii (chronologia, dyplomatyka, paleografia, genealogia).
Ks. Piotr Górecki, ur. 21 czerwca 1975 r. w Gliwicach – doktor habilitowany teologii w zakresie historii Kościoła, profesor Uniwersytetu Opolskiego. Studia z historii Kościoła i archiwistyki na Wydziale Teologii i Wydziale Humanistycznym KUL odbył w latach 2003–2007. Pracę doktorską: Archiprezbiterat toszecki w latach 1618–1740 obronił w czerwcu 2007 r., a stopień doktora habilitowanego uzyskał w czerwcu 2018 r. na podstawie monografii historycznej: Parafie i kościoły diecezji gliwickiej. Jest kierownikiem Katedry Historii Kościoła i Patrologii Wydziału Teologicznego UO. Do 2024 r. był członkiem Rady Programowej na kierunku Turystyki i Kulturoznawstwa WT UO, koordynatorem Biblioteki Teologicznej w Gliwicach, a także do 2019 r. pełnił obowiązki kierownika Archiwum Kurii Diecezjalnej w Gliwicach. W swoich badaniach podejmuje tematy dotyczące dziejów Kościoła katolickiego na Śląsku w okresie nowożytnym i najnowszym. Sięga do problematyki dotyczącej wzmożonej aktywności duszpasterskiej i stowarzyszeniowej w okresie przekształceń industrialnych na Górnym Śląsku. Na jego dotychczasowy dorobek naukowy składa się12 monografii, 15 książek redakcyjnych, a także ponad 200 artykułów naukowych i tekstów popularnonaukowych.
W ramach badań śląskoznawczych ks. Górecki uczestniczy w projektach międzynarodowych z Uniwersytetem Ludwika Maksymiliana w Monachium i działającym w jego strukturach Wydziałem Teologii Katolickiej (Fakultät der Katholische Theologie der Ludwig-Maximilians Universität in München). We wzajemnej współpracy prowadzone są wspólne badania nad dziejami Kościoła nie tylko na Śląsku ale i na terenie Środkowej Europy. Wspólna wymiana doświadczeń odbywa się poprzez regularne spotkania organizowane przez działający w Niemczech Heimatwerk Schlesischer Katholiken e.V., a owoce badań naukowych wydawane są w naszych Studiach Teologiczno-Historycznych Śląska Opolskiego oraz w czasopiśmie Instytutu Naukowego Institut für Kirchen- und Kulturgeschichte der Deutschen in Ostmittel- und Südosteuropa e.V. Na gruncie badań dotyczących zagadnień poświęconych historii Kościoła powszechnego została nawiązana współpraca z Papieskim Instytutem Nauk Historycznych (Pontificio Comitato de Scienze Storiche) a także z Uniwersytetem Gregoriańskim w Rzymie - instytucjami działającymi pod auspicjami Stolicy Apostolskiej.
Katedra teologii biblijnej, historii Kościoła i patrologii od lat uczestniczy w badaniach naukowych wspierając działalność naukową licznych Śląskich instytucji naukowo-badawczych m.in. Muzeum Górnośląskiego w Katowicach, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, Muzeum w Gliwicach i Muzeum Miejskiego w Zabrzu. Nawiązana została również współpraca z Muzeum Miejskim w Tarnowskich Górach. W celu popularyzacji wiedzy o Śląsku autor od lat współuczestniczy w tworzeniu programów naukowych i popularnonaukowych, jakie ukazują się w postaci audycji radiowych i nagrań filmowych. Ich producentami są Polskie Radio Katowice, Telewizja Polska Kanał Historia oraz śląskie telewizje regionalne. Stałą współpracę prowadzi również z centralnymi archiwami państwowymi kościelnymi na terenie całego kraju, a szczególnie na terenie Górnego i Dolnego Śląska.
Najnowsza bibliografia:
Monografie i redakcje książek
1. Ofiary działań wojennych i polegli żołnierze w Zabrzu w 1945 r., Zabrze – Opole 2021, ISBN 978-83-65860-88-0 (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO); ISBN 978-83-7342-763-1 (Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża), ss. 432. Doi.org/10.25167/P-Gorecki-Ofiary-dzialan-wojennych.
2. Patrimonium Ecclesiae Christi tradere . Księga pamiątkowa dedykowana księdzu biskupowi Janowi Kopcowi z okazji 75-lecia urodzin, 50-lecia prezbiteratu, 30-lecia sakry biskupiej i 40-lecia pracy naukowej , red. Piotr Górecki, Jan Pyka, t. 1: De persona, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2022, ISBN 978-83-67399-06-7, ss. 334; t. 2: Gratulantes, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2022, ISBN 978-83-67399-08-1, ss. 918.
3. „Lecz ja wiem: wybawca mój żyje”. Ks. Antoni Korczok (1891 – 1941). Życie, posługa, męczeństwo, red. Piotr Górecki, Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Katowice – Opole – Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2023, ISBN (Instytut Pamięci Narodowej) 978-83-8229-722-5; ISBN (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO) 978-83-67399-07-4 , ss. 278.
4. Ks. Karl (Karol) Urban (1864 – 1923) – górnośląski duszpasterz, badacz lokalnych dziejów, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2024, ss. 318, https://doi.org/10.25167/9788367399319, https://orcid.org/0000-0002-6052-3968, ISBN 978-83-67399-31-9.
Ważniejsze artykuły naukowe i recenzje
1. Fr. Karl Urban (1864–1923) – Researcher of the History of Upper Silesia Research Project Idea and Possibilities of its Implementation, Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 41 (2021), nr 1, DOI: 10.25167/sth.3501, s. 181–193.
2. Jewish Community in Cieszowa in Upper Silesia (1737-1904) and the Efforts of Fr. Karl Urban to Save its Material and Spiritual Heritage, „Studia Oecumenica” 21 (2021), DOI: 10.25167/so.3399, s. 211–232.
3. Diecezja wrocławska i duchowieństwo katolickie na Górnym Śląsku w 1919 r. , w: K. Gwóźdź, S. Rosenbaum (red.), Rok 1919 na Górnym Śląsku. Czas eskalacji konfliktów, Warszawa – Katowice – Tarnowskie Góry 2021, s. 154 – 169.
4. Kalendarium diecezji gliwickiej 1992–2022 , w: Adam Fabiańczyk, Piotr Górecki, Barbara Sobocik, Sebastian Wiśniewski (red.), Schematyzm diecezji gliwickiej 2022. W 30. rocznicę ustanowienia diecezji gliwickiej, Gliwice: Kuria Diecezjalna w Gliwicach 2022, s. 11–75.
5. Pursuits of the Diocese of Wrocław for Exemption – from the Beginning of the 14th Century to 1821 , „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 30 (2022), nr 1, s. 177–195.
6. Diecezja opolska ([1945] 1972–2022) – powojenne dziedzictwo Kościoła na Śląsku Opolskim. Ważniejsze wydarzenia w dziejach diecezji i poprzedzającej ją administracji apostolskiej Śląska Opolskiego, w: Konrad Glombik (red.), Dziedzictwo i misja Kościoła opolskiego. Wielkopostne wykłady otwarte 2022 – w roku jubileuszu 50. rocznicy ustanowienia diecezji opolskiej (Z Dziejów Kultury Chrześcijańskiej na Śląsku 115), Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2022, ISBN 978-83-67399-03-6, s. 15 – 36.
7. Niemieckie Katholikentagi na Śląsku i Śląskie Zjazdy Katolickie jako przejaw zaangażowania laikatu w życiu politycznym, społecznym i religijnym, „Studia Oecumenica” 22 (2022), DOI: 10.25167/so.4909, s. 239–259.
8. Die Bulle „De salute animarium” von Papst Pius VII. und die Breslauer Diözese im Jahre 1821 , w: R. Bendel (red.), (Erz-)Bistum Breslau 1821 bis 2021. Aus einem werden viele (Vertriebene – Integration – Verständigung 20), Berlin: LIT Verlag Dr. W. Hopf 2024, s. 11 –35.
9. [Rezension] Catholic Church in Lower Silesia against Communism 1945–1974 , hg. v. Kazimiera JAWORSKA. – Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2021. 280 S. (Eastern and Central European Voices, 4), geb. € 85,00 ISBN: 978-3-525-57337-2, „Theologische Revue” 119 (2023), Mai 2023, doi: https://doi.org/10.17879/thrv-2023-4836, s. 1 – 3.
WYBRANE PUBLIKACJE:
I. Monografie
1. Krystian Kałuża, Der absolute Heilbringer“. Karl Rahners fundamentaltheologische Christologie, Bamberger Theologische Studien 29, Frankfurt am Main 2006, ss. 334 (ISBN 3-631-54297-6).
2. Krystian Kałuża, Ein Mittler und viele Vermittlungen. Die Bedeutung des Religionsbegriffs für die christliche Theologie der Religionen, Bamberger Theologische Studien 35, Frankfurt am Main 2011, ss. 590 (ISBN 978-3-631-61866-0).
II. Prace pod redakcją
1. Krystian Kałuża, Reinhold Zwick (red.), Juden – Christen – Muslime. Was sie verbindet – was sie trennt / Żydzi – chrześcijanie – muzułmanie. Co ich łączy – co ich dzieli / Jews – Christians – Muslims. What unites them – what separates them . Colloquia Theologica 22, Opole 2018 (ISBN 978-83-65860-39-2).
2. Krystian Kałuża, Reinhold Zwick (Hg.), „Gemeinsam vorangehen“. Das Pontifikat von Papst Franziskus in der Diskussion, Colloquia Theologica 23, Opole 2020 (ISBN 978-83-65860-71-2).
III. Artykuły w czasopismach naukowych recenzowanych
1. Jezus Chrystus – zbawca uniwersalny? Pluralistyczno-relatywistyczne tendencje w niemieckiej teologii religii, „Roczniki Teologiczne” 53 (2006) 9, s. 5-20.
2. Unbedingte Hoffnung in der Erfahrung der Geschichte. Auferstehungstheologie von Karl Rahner, „Zeitschrift für Katholische Theologie“ 129 (2007), s. 3-32.
3. „Was bisher nicht «so» gegeben
war.“ Karl Rahners Beitrag zur Theorie der Dogmenentwicklung, „Zeitschrift
für Katholische Theologie“ 130 (2008), s. 445-466.
4. Religie równorzędnymi drogami zbawienia? Teologia religii wobec wyzwań soteriologicznego egalitaryzmu, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 28 (2008), s. 89-121.
5. Christus in den Religionen. Raimon Panikkars Christologie in interreligiöser Perspektive, "Nurt SVD 127 (2010) 1, s. 49-74 (ISSN 12339717).
6. Między ekskluzywizmem a pluralizmem. Zarys chrześcijańskiej teologii religii, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 30 (2010), ss. 7-46 (ISSN 01373420).
7. Jeden Pośrednik i wiele pośrednictw. Teologia religii wobec zbawczych roszczeń religii pozachrześcijańskich, ,,Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii” 3 (58) 2011, s. 117-149.
8. Czy teologia komparatywna zastąpi teologię religii?, „Studia Oecumenica” 16 (2016), s. 319-358.
9. Klasyczne modele racjonalizacji cierpienia i zła, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 36 (2016) 1, s. 57-88.
10. Odkupieni w Jezusie Chrystusie? Soteriologia chrześcijańska wobec wyzwań islamu, "Nurt SVD" 138 (2015) 2, s. 29-55.
11. Skąd Kościół? Od teologii liberalnej do Antona Vögtle, „Roczniki Teologiczne” 62 (2015) 9, s. 101-130.
12. Teologia komparatywna. Geneza, opcje, szanse i problemy, „Roczniki Teologiczne” 61 (2014) 9, s. 43-91.
13. Zbawienie przez krzyż? O niektórych problemach
współczesnej soteriologii, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska
Opolskiego” 33 (2013), s. 173-198.
14. Ku
teologicznemu pojęciu religii, „Analecta Cracoviensia” 49 (2017), s. 41-65.
15. Radosław
Chałupniak, Krystian Kałuża, Via
Pulchritudinis. The Proposal of Spirituality Based on Beauty on the Example El Greco’s
Works, "Journal for the Study of Religions on Ideologies", vol. 19, issue 56
(Summer 2020): 32-45 ISSN: 1583-0039.
16. Teologia w poszukiwaniu kryteriów prawdziwości religii, „Studia Oecumenica” 20 (2020), s. 295-328.
17. Udział świeckich w synodalności Kościoła. Rozwój nauczania od Soboru Watykańskiego II do papieża Franciszka, „Teologia i Moralność” Vol. 17 (2022) nr 2 (32), s. 23-45.
18. Dialog czy przepowiadanie? Działalność misyjna Kościoła w kontekście dialogu międzyreligijnego, "Nurt SVD" 153 (2023) 1, s. 132-157.
19. One God – Many Religions? The Role
of Negative Theology in Contemporary Interpretations of Religious Pluralism, „Verbum Vitae” 41 (2023) 3, s.
833-858.
20. Chrześcijaństwo syryjskie i początki islamu, „Studia Bobolanum” 35 (2024) 3, s. 69-87.
IV. Rozdział w książce naukowej recenzowanej
1. Teologia trynitarna jako podstawa chrześcijańskiej teologii religii?, w: G. Dziewulski (red.), Teologia religii. Chrześcijański punkt widzenia (BTF 2), Łódź-Kraków 2007, s. 277-312.
2. „Der Anruf Gottes”. Überlegungen zum Wunderverständnis Karl Rahners, w: I. S. Ledwoń, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, J. Mastej, A. Pietrzak (wyd.), Scio cui credidi. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Mariana Ruseckiego w 65. rocznicę urodzin, Lublin 2007, s. 311-324.
3. Jezus Chrystus jako obraz Nieprzedstawialnego. Teologia chrześcijańska w kontekście filozofii postmodernistycznej, w: W. Szukalski (red.), Wiarygodność chrześcijaństwa w dyskusji z postmodernizmem (BTF 8), Bydgoszcz 2013, s. 107-128.
4. Granice apofazy. Filozoficzne problemy teologii negatywnej, w: K. M. Wolsza (red.), W trosce o kulturę logiczną (OBT 140), Opole 2014, ss. 369-392.
5. Chrześcijańska soteriologia w obliczu wyzwań rozumu krytycznego, w: P. Artemiuk (red.), Wiarygodność chrześcijańskiego orędzia zbawienia (BTF 10), Płock 2015, s. 32-68.
6. Dziedzictwo
Oświecenia: błogosławieństwo czy przekleństwo? O niektórych problemach
współczesnej chrystologii, w: P. Artemiuk ( red. ), Współczesny kontekst chrześcijaństwa, Płocki Instytut
Wydawniczy 2016, s. 12-48.
7. Josepha Ratzingera koncepcja
teologii fundamentalnej, w: K. Kaucha, J. Mastej (red.), Teologia fundamentalna
w twórczości Josepha Ratzingera, Lublin: Wydawnictwo KUL 2017, s. 47-80.
8. Muhammad
– Prophet auch für Christen?, w: K. Kałuża, R. Zwick (red.), Juden
– Christen – Muslime. Was sie verbindet – was sie trennt / Żydzi –
chrześcijanie – muzułmanie. Co ich łączy – co ich dzieli / Jews – Christians – Muslims. What unites them –
what separates them (Colloquia
Theologica 22), Opole: RWWTUO 2018, s. 153-181.
9. Der Dialog muss weitergehen. Christentum und Islam in den Pontifikaten von Johannes Paul II., Benedikt XVI. und Franziskus, w: Krystian Kałuża, Reinhold Zwick (Hg.), „Gemeinsam vorangehen“. Das Pontifikat von Papst Franziskus in der Diskussion (Colloquia Theologica 23), Opole: RWWTUO 2020, s. 55-83.
10. Christologie im Kontext der Religionstheologie, w: Bernd E.Koziel, M. Scherbaum (Hg.), Der Wahrheitsanspruch der Theologie in Geschichte und Gegenwart. Systematisches – Historisches – Vermischtes. Festschrift für Wolfgang Klausnitzer zum 70. Geburtstag, Heiligenkreuz im Wienerwald: Be+Be-Verlag 2020, s. 55-80.
11. Grzech pierworodny w kontekście ewolucyjnego obrazu świata, w: D.Wąsek (red.), Teologia w dialogu z innymi naukami. Spotkania – kontrowersje – perspektywy (Horyzonty Dogmatu 20), Kraków 2021: Wydawnictwo „scriptum”, s. 113-153.
12. Gdzie jest Bóg w pandemii? Kilka uwag na
marginesie chrześcijańskiego obrazu Boga, teodycei i dialogicznego charakteru
modlitwy, w: P. Artemiuk (red.), Odcienie polskiego katolicyzmu (BTF 17),
Płocki Instytut Wydawniczy: Płock 2022, s. 209-240.
13. Ein Gott,
Ein mittler und viele Religionen. Theologisch-religionswissenschaftliche Erwägungen aus polnischer
Perspektive , w: Dieter
Krimphove, Markus Globisch (Hg.), Recht und Religion im Weimarer Dreieck.
Europäische Anforderungen und Chancen, Baden - Baden: Nomos 2023, s. 159-202.
14. Od przepowiadającego Jezusa do przepowiadanego
Chrystusa. Adolf von Harnack i problem hellenizacji chrześcijaństwa, w: P.
Artemiuk, S. Zatwardnicki (red.), Wokół pytań o
początki chrystologii (Przestrzenie wiary 2), Kraków 2023: Wydawnictwo
„scriptum”, s. 141-171.
15. Racje niewiary w Kościół, w: K. Glombik (red.), Wiara i niewiara w Kościół (OBT 182), Opole 2023, s. 23-34.
16. Stary Testament a religie. Impulsy dla teologicznej interpretacji pluralizmu religijnego, w: J. Bosowski, A. Demitrów, Ł. Florczyk (red.), „I dam wam serce nowe”. Księga Pamiątkowa dla o. prof. dra hab. Andrzeja S. Jasińskiego OFM z okazji 70. Rocznicy urodzin (OBT 181), Opole: RWWTUO, 2023, s. 511-527.
17. Apostazja z perspektywy teologicznej , w: Szymon Drzyżdżyk, Marek Gilski, Damian Wąsek (red.), Apostazja wczoraj i dziś (Horyzonty Dogmatu 32), Kraków 2024: Wydawnictwo „scriptum”, s. 17-42.
18. Wkład św. Jana Pawła II w dialog międzyreligijny , w: Damian Wąsek, Marek Gilski, Łukasz Piórkowski (red.), Pontyfikat odnowy. Jak Jan Paweł II zmieniał Kościół, Karków - Wadowice: Wydawnictwo „scriptum” 2024, s. 325-390.
19. Chrystus
i religie. Zarys chrześcijańskiej teologii religii , w: Damian Wąsek, Marek Gilski,
Szyman Drzyżdżyk (red.), Wokół pytań o apologie. Akcenty krakowskie (Przestrzenie
Wiary 8), Kraków: Wydawnictwo „scriptum” 2024, s. 105-139.
Dariusz Klejnowski-Różycki (chiń. 柯達理 ), prezbiter diecezji gliwickiej, sinolog, pianista, ikonograf, profesor Uniwersytetu Opolskiego, doktor habilitowany nauk teologicznych w zakresie dogmatyki i ekumenizmu, rektor Śląskiej Szkoły Ikonograficznej, dyrektor Instytutu Badań nad Teologią i Duchowością Dalekiego Wschodu, kierownik studiów doktoranckich nauk teologicznych WT UO, współzałożyciel Stowarzyszenia Sinicum im. Michała Boyma SJ, kurator międzynarodowego think-tanku Catechetical Difinitions, cenzor kościelny diecezji gliwickiej. Studiował w Lublinie, Krakowie, Paryżu, Londynie, Pekinie i Tajpej. Jego zainteresowania badawcze i publikacje dotyczą głównie teologii dogmatycznej (chrystologii), teologii ikony, teologii sztuki, teologii chińskiej i azjatyckiej.
Teologia moralna fundamentalna
Etyka społeczna
Bioetyka katolicka
Etyka ewangelicka
Podzielny J., Status dziecka martwo urodzonego w nauce Kościoła katolickiego, w: P. Sobczyk (red.), Status prawny dziecka martwo urodzonego, Warszawa 2024, s. 201-217.
Podzielny J., Das Recht auf die gerechte Verteidigung nach Janusz Nagórny (1950–2006), „Bogoslovni vestnik“ 83 (2023) 3, s. 649-658.
Podzielny J., Status ludzkiego embrionu w teologii luterańskiej w kontekście podejścia do aborcji oraz sztucznej prokreacji, w: P. Guzdek, A. Pryba (red.), Odeszły, aby żyć wiecznie… Pogrzeb dziecka poronionego w dyscyplinie pastoralnej wybranych denominacji chrześcijańskich, t. 1, Poznań 2023, s. 37-58.
Podzielny J., Grzech, wina i przebaczenie. Refleksje na podstawie stanowiska Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD), „Studia Oecumenica” 22 (2022), s. 139-160.
Podzielny J., Nauczanie etyki w szkole, w: J. Kochel, J. Kostorz (red.), Leksykon katechetyczny, Kielce 2022, s. 467-469.
Podzielny J., Praca ludzka w ujęciu ewangelickiej (luterańskiej) etyki teologicznej, Opole 2020.
Podzielny J., Quellen des Streits um das apostolische Schreiben Amoris laetitia im Kontext der Position der „Dubia-Kardinäle“, w: K. Kałuża, R. Zwick (red.), „Gemeinsam vorangehen“. Das Pontifikat von Papst Franziskus in der Diskussion, Opole 2020, s. 113-122.
Podzielny J., Ewangelickie oraz katolickie nauczanie o antykoncepcji jako sporny obszar dialogu ekumenicznego, „Studia Oecumenica” 18 (2018), s. 317-332.
Podzielny J., Gender als Herausforderung für Anthropologie, Politik und Familie laut ausgewählter polnischer Moraltheologen, „Family Forum” 6 (2016), s. 189-201.
Podzielny J., Dyskusja wokół eutanazji w ramach Ewangelickiego Kościoła w Niemczech (EKD), „Studia Oecumenica” 15 (2015), s. 151-165.
Podzielny J., Sporty ekstremalne – próba oceny moralnej, w: Z. Borysiuk, J. Kostorz (red.), Aksjologiczny wymiar sportu. Olimpiada wiedzy i wartości w sporcie, Opole 2014, s. 211-222.
Podzielny J., Homosexuelle Paare in der Sicht der Evangelischen Kirche in Deutschland, „Studia Oecumenica” 13 (2013), s. 223-231.
Podzielny J., Wizja małżeństwa w świetle ewangelickiej etyki teologicznej, Opole 2011.
Wykładane przedmioty:
Biogram:
dialog ekumeniczny, problematyka ekumeniczna w zakresie soteriologii, eklezjologii i eschatologii;
1. Kościół jako przedmiot wiary z perspektywy teologii protestanckiej, W: Wiara i niewiara w Kościół. Wyzwania kryzysu i poszukiwanie dróg jego przezwyciężenia / Glombik Konrad Józef (red.), Opolska Biblioteka Teologiczna, nr 182, 2023, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, ISBN 978-83-67399-22-7, s. 85-101
2. Ekumenia na rozdrożu – ku jedności czy wspólnocie?, Studia Oecumenica, Wydawnictwo Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, vol. 23, 2023, s. 53-71, DOI:10.25167/so.5402
3. The “Magisterium” of Theology in the Church. Theology in Tension between Credibility, Fidelity and Obedience, ET-Studies - Journal of the European Society for Catholic Theology, vol. 14, nr 2, 2023, s. 259-275, DOI:10.2143/ETS.14.2.3292210
4. Grzeszny (i święty) Kościół ?, W: Caritas Christi urget nos. Ksi ę ga Jubileuszowa dedykowana Ojcu Profesorowi Piotrowi Liszce CMF / Froniewski Jacek (red.), 2022, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ISBN 978-83-66545-32-8, s. 151-161
5. Urząd kościelny jako s ł u ż ba ewangelii. Od reformacyjnego postulatu do ekumenicznego konsensusu, Roczniki Teologiczne, Towarzystwo Naukowe KUL; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Paw ł a II, vol. 69, nr 7, 2022, s. 107-123, DOI:10.18290/rt22697.7
6. Człowiek odkupiony i zbawiony. Wizja eschatologiczna, W: Kościół i człowiek / Napiórkowski Andrzej (red.), Cracoviensis Cogitatio Ecclesialis, vol. 12, 2021, Uniwersytet Papieski Jana Paw ł a II w Krakowie, ISBN 978-83-7438-961-7, s. 271-288
7. ‘New Creation’ due to Biotechnology?: the eschatological transformation of Nature in Ted Peters ’ view, European Journal of Science and Theology, vol. 17, nr 2, 2021, s. 1-12
8. Is a Joint Declaration on the Church and Ministry Possible Right Now? Reflections on the Potential of Ecclesiological Pluralism in Lutheran – Roman Catholic Relations, Ecumenical Review, vol. 73, nr 2, 2021, Numer artyku ł u: 12610, s. 281-296, DOI:10.1111/erev.12610
9. The Holy Sinful Church: Towards a More Realistic Catholic Ecclesiology, Ecclesiology, Brill, vol. 17, nr 3, 2021, 369 – 389, DOI:10.1163/17455316-bja10010
10. „ Głęboka religijność Lutra ”: Marcin Luter - heretyk czy bohater wiary?, Roczniki Teologiczne, vol. 67, nr 7, 2020, s. 141-162, DOI:10.18290/rt20677-8
– 30 czerwca 2009: kolokwium habilitacyjne i uchwała Rady Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego o nadaniu stopnia doktora habilitowanego w zakresie teologii ekumenicznej, na podstawie dorobku naukowego i rozprawy habilitacyjnej pt. Ekumeniczne rozumienie sukcesji apostolskiej. Studium dokumentów dialogów doktrynalnych, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2008, 516 s.
– październik 2004 – lipiec 2005: stypendium naukowe w Collegio Teutonico w Rzymie i studium z zakresu eklezjologii w Pontificia Università San Tommaso D’Aqino ‘Angelicum’ w Rzymie
– 1998-1999: staż w Katolickim Uniwersytecie w Eichsttät–Ingolstadt (stypendium Zentralinstitut für Mittel- und Osteuropastudien)
– wrzesień 1996 – styczeń 1997: stypendium w Johann-Adam-Möhler-Institut w Paderborn
– 26 czerwca 1998 – nadanie stopnia doktora nauk teologicznych (KUL); temat rozprawy doktorskiej: Rola Kościoła w dziele usprawiedliwienia. Studium ekumeniczno-dogmatyczne dokumentów dialogu katolicko-luterańskiego na forum światowym (promotor: ks. dr hab. Piotr Jaskóła)
– październik 1994 – czerwiec1998: studia doktoranckie z zakresu ekumenizmu i dogmatyki w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
– 3 czerwca 1994: magisterium z teologii (Katolicki Uniwersytet Lubelski, Filia w Opolu)
Zainteresowania: Pięcioksiąg, dzieło deuteronomistyczne, Ewangelie, języki biblijne, podróże
Wybrane publikacje:
- "Namaszczenie Jezusa w Betanii (Mt 26,6-13)", Poznańskie Studia Teologiczne 35 (2019) 59-78;
- "Paschalna wiara apostoła Tomasza (J 20,24-29)", Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 40/2 (2020) 25-52;
- "Ryt obrzezania w Gilgal (Joz 5,2-9) momentem odnowienia relacji narodu wybranego z JHWH", Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 27 (2020) 13-30;
- "Bóg Izraela w rozumieniu nie-Izraelitów. Studium historyczno-krytyczne wybranych tradycji deuteronomistycznej historiografii (Joz - 2Krl)" (Opolska Biblioteka Teologiczna 173; Opole 2020), ss. 436.
Ks. Łukasz Florczyk (ur. 5.12.1984) - kapłan diecezji opolskiej, absolwent Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego (2009 - mgr) oraz Instytutu Nauk Biblijnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (2015 - lic; 2018 - dr), od 2018 pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego
Wykładane przedmioty: historia czasów biblijnych, język grecki, Księgi Historyczne Starego Testamentu, Ewangelie Synoptyczne, Pisma św. Jana, teologia biblijna
-Ewangelie synoptyczne
-Literatura prorocka i mądrościowa Starego Testamentu
-Języki starożytne Bliskiego Wschodu
-Języki nowożytne
1. Monografia
- Marked Quotations from Psalms in the Gospel of Matthew, Vandenhoeck & Ruprecht, Goettingen 2024. (300 punktów)
2. Artykuł
- "Summary Statements in the Gospel of Matthew", The Biblical Annals 13 (2023) 4, s. 617-633. (200 punktów)
2006-2012 - Uniwersytet Opolski - studia magisterskie, teologia
2015-2018 - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II - studia licencjackie - teologia biblijna
2011-2012 - Uniwersytet Ludwika i Maksymiliana w Monachium - studium teologii biblijnej
2016-2023 - Papieski Instytut Biblijny w Rzymie - studia licencjackie i doktoranckie z nauk biblijnych
2020-2023 - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - studia magisterskie, prawo kanoniczne
2023-2024 - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - kurs doktorancki, prawo kanoniczne
Wydział Teologiczny
ul. Wojciecha Drzymały 1A
45-342 Opole
tel. (+48) 77 44 23 768
e-mail: dziekanatwt@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski
ul. Kopernika 11a
45-040 Opole
Rektorat
tel.: 77 541 59 03
Biuro Kanclerza
tel.: 77 541 60 70
NIP: 754-000-71-79
Regon: 000001382
