Konferencja naukowa
„Piękno wiary, modlitwy i sztuki”
Parafia św. Piotra i Pawła w Nysie
Nysa dn. 22.11.2024 r.
(w przygotowaniu do Uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata)
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego wraz z parafią św. Piotra i Pawła w Nysie mają zaszczyt zaprosić na konferencję naukową „Piękno wiary, modlitwy i sztuki”.
Cel konferencji
Konferencja ma na celu skupienie działań osób konsekrowanych, środowisk twórczych w kierunku wydarzeń związanych z Ruchem Odnowy w Duchu Świętym. Triada elementów wiary, modlitwy i sztuki stanowi przyczynek poszukiwań dróg powrotu do Boga dla ludzi zagubionych w realiach współczesnego świata, poranionych bolesnymi doświadczeniami życiowymi, spędzających życie bez wartości religijnych, co gorsza świadomie odchodzących od Boga.
Organizatorzy konferencji oczekują od prelegentów wystąpień, których wartość merytoryczna jest skupiona wokół piękna wiary, modlitwy i powiązanej z nimi sztuki jako medium łączącego człowieka z Bogiem:
- modlitwa jako źródło poznawania Boga,
- credo twórcze artystów, powiązane z wiarą i modlitwą,
- wiara i modlitwa wiernych w przestrzeni nasyconej sztuką sakralną,
- przekaz znaczeniowy/symboliczny sztuki sakralnej,
- formy modlitwy powiązanej ze sztuką sakralną,
- modlitwa w sztuce,
- sztuka modlitwy,
- sztuka pośrednikiem w poznawaniu Boga,
- wiara jako przestrzeń przekazu znaczeniowego prawdy o Bogu.
Celem nadrzędnym konferencji jest możliwie szerokie wychwalanie miłości Boga i przekazywanie Jego orędzia każdemu, kto wstępuje do kościoła, percypuje sztukę sakralną i odnajduje wszechobecnego Boga.
Zgłoszenia
Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres Parafii św. Piotra i Pawła w Nysie:
Zawartość zgłoszenia:
- Imię i nazwisko uczestnika konferencji
- Proponowany temat wystąpienia + abstrakt (max. ½ strony A4)
- Afiliacja uczestnika konferencji
- Kontakt mailowy/telefoniczny
Publikacja pokonferencyjna
Organizatorzy planują publikację zgłoszonych referatów w monografii zwartej bądź w formie artykułów w jednym z prestiżowych i punktowanych czasopism naukowych.
Kalendarz
- Termin nadsyłania zgłoszeń: 15.09.2024 r.
- Akceptacja zgłoszonych referatów: 7.10.2024 r.
- Program konferencji: 14.10.2024 r.
- Termin nadsyłania pełnych referatów: 11.11.2024 r.
Koszty
- Koszt uczestnictwa w konferencji: 500 PLN
- Termin opłaty konferencyjnej: 14.10.2024 r.
Parafia rzymskokatolicka pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, ul. Bracka 18, 48-300 Nysa
Numer konta: 50 1050 1490 1000 0023 0637 7868
Rada naukowa konferencji
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego
- dr hab. Mateusz Rafał Potoczny, prof. UO, Przewodniczący Rady konferencji
- dr hab. Janusz Podzielny, prof. UO
Wydział Nauk Technicznych Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Nysie
- dr hab. inż. arch. Piotr Obracaj, prof. PANS w Nysie
- dr hab. inż. arch. Bogusław Szuba, prof. PANS w Nysie
Wydział Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach
- prof. dr hab. inż. arch. Jan Rabiej
Wydział Architektury Politechniki Białostockiej
- prof. dr hab. inż. arch. Jerzy Uścinowicz
Instytut Nauk o Literaturze Uniwersytetu Opolskiego
- prof. dr hab. Mirosław Lenart
Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
- dr hab. Janusz Smołucha, prof. AiK
Założenia merytoryczne
Stechnicyzowany człowiek współczesny odchodzi i żyje bez Boga. Dla wielu Bóg stał się niepotrzebny, przecież Bóg milczy, pozostaje z boku, tyle nieszczęść dzieje się przy „obojętności” Boga, „sami potrafimy zadbać o siebie”…
A jednak wciąż brakuje nam Boga, tęsknimy do Niego, gdyż nie odczuwamy bezpośrednio Jego obecności. Być może podświadomie odczuwamy jego obecność. Bóg jednak i Jego obecność nie są dane naszemu przeżyciu i wprost naszej psychice. Z tego względu nasza miłość do Boga pozostaje w sferze tęsknoty, która sprawia cierpienie.
Wiara
Wiara jako zmysł doznawania Boga tkwiący w człowieku wymaga przebudzenia. Ten, który otrzymał łaskę tego stanu nie tylko czuje, ale także wie, że Bóg jest naszym Światłem, życie jest Światłem, a Światło to podtrzymuje nasze życie i nadaje mu sens. Każdego dnia Bóg pozwala nam doświadczać tego co człowiek sam wybrał – poznania dobra i zła, w nieustannym zmaganiu się ze swoimi słabościami. Drogę wskazuje sam Bóg, szczęśliwy człowiek podążający słowami: bądź wola Twoja jako w niebie tak i na ziemi…
Wiara jest przestrzenią, w której poruszamy się i jesteśmy. Wszechobecny Bóg przenika zajmowaną przez nas przestrzeń i nieustannie napomina „Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił” (Pwt 6,5).
Motywem podejmowanych przez człowieka działań ma być przykazanie miłości.
Johann Hamann, filozof pruskiego oświecenia, powiedział niegdyś, że świat jest mową Boga, Francis Collins (genetyk), twierdzi, że Bóg przemawia do nas poprzez DNA, Michał Heller uważa, że matematyka jest składnią Boskiego Słowa.
Są też i tacy którzy odczytują Boski przekaz i wyrażają go w szeroko pojętej sztuce.
„Czucie i wiara silniej mówi do mnie, (…) Niż mędrca szkiełko i oko. /Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,(…) Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce;(…) Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu! (…)Miej serce i patrzaj w serce!” [1]
W literaturze, poezji słowa stają się narzędziem artysty, podobnie jak pędzle dla malarza, instrumenty dla muzyka czy materiał budowlany dla architekta. Język sztuki inspirowany wewnętrznym doznawaniem Stwórcy, staje się silnym wyrazicielem wiary, świadectwem obecności Boga w Trójcy Jedynego. Gdy człowiek odnajduje ślady obecności Boga jego wiara staje się żywą rzeczywistością, postrzeganiem Boga samego we wszystkim
i we wszystkich Jego dziełach, drogą wyzwolenia i decyzją podążania za Chrystusem, bezgranicznym zaufaniem w jego Słowo, nawet kosztem niezrozumienia i społecznego odrzucenia. Wiara staje się największym Skarbem, a Chrystus największym szczęściem.
Modlitwa
Wiara w Boga jest martwa, jeśli pozbawiona jest modlitwy – dialogu człowieka z Bogiem. Bóg prowadzi człowieka do modlitwy, powołał Kościół założony i będący własnością Jezusa Chrystusa- “zbuduję Kościół mój” (Ew. Mateusza 16.18)
Bóg powołał Kościół założony i będący własnością Jezusa Chrystusa- “zbuduję Kościół mój” (Ew. Mateusza 16.18). Chrystus zaprasza człowieka do modlitwy: „Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię” (Mt 11,28). Otwarte dla wszystkich ludzi Serce Jezusa stanowi sens naszego istnienia. W Sercu Bożym znajdujemy tak bardzo potrzebne miłosierdzie i przebaczenie.
Symboliczne serce, otwarte poprzez rozdzielenie przestrzeni na dwie części
(podobnie jak czyni gest kapłan łamiący hostię podczas mszy świętej),
przypomina nawę główną kościoła, jednoczącą wiernych we wspólnej modlitwie.
Radością Kościoła jest dialog z Bogiem, głoszenie i przekazywanie Dobrej Nowiny, że Bóg posłał swojego Syna na ziemię, aby każdy mógł zostać zbawiony.
Sztuka
Sztuka kierowana wolą Stwórcy w szczególny sposób staje się miejscem spotkań człowieka z Bogiem.
Przekaz znaczeniowy tworzonej pod natchnieniem Ducha Świętego sztuki jest modlitwą twórcy i świadectwem jego wiary skierowanym do każdego kto percypuje tak skonstruowany wytwór sztuki.
„Niewątpliwie i z wielu racji obiecujące jest coraz szersze zainteresowanie sztuką w jej rozmaitych odniesieniach duchowych i religijnych. Odkrywanie na nowo „pośredniczącej” funkcji sztuki w relacjach między człowiekiem a Bogiem, chociaż nie zawsze jest wystarczająco uzasadnione i przekonujące, na pewno potrzebuje wsparcia ze strony teologii, która zawsze starała się dowartościowywać sztukę w rzeczywistym spełnianiu przez nią roli „pośrednika” w ramach wiary. Teologia potwierdza, że sztuka ma do odegrania czynną funkcję w spotkaniu między człowiekiem a Bogiem, zwłaszcza w tym uprzywilejowanym spotkaniu, którym jest modlitwa.”[2]
Kościół stanowi przestrzeń przeznaczoną dla sprawowania liturgii i modlitwy społeczności wiernych. To także przestrzeń, w której człowiek poszukuje kontaktu z Bogiem w sposób szczególny. To również miejsce, w którym sztuka może stać się bogatym źródłem czerpania mocy z modlitwy ukrytej w rzeźbach, malarstwie, formach i detalach architektonicznych, dekoracjach, organowej muzyce, etc.
Akt odmiany życia, przemiany wewnętrznej człowieka, może nastąpić w każdym miejscu na ziemi. Jednak kościół to miejsce, którego oddziaływanie na duchową sferę człowieka powinno być szczególnie silne.
Przestrzeń sacrum kościołów powinna wyrażać atmosferę szacunku i czci, skłaniania do doświadczenia transcendencji Boga, pobudzać „zmysł doznawania Boga” tkwiący w samym człowieku, potrzebę zrozumienia spraw wielkich, niezwykłych, godnych uwielbienia, szacunku i czci, doznawania wewnętrznego piękna, odzwierciedla ślad Stwórcy w rzeczach.
Sztuka sakralna wpływa na ludzkie odczucia, poprzez artykulację znaków i symboli „uczy”.
[1] Adam Mickiewicz, Ballada „Romantyczność”.
[2] Janusz Królikowski, Sztuka, twórczość artystyczna i modlitwa, (w:) Sympozjum Rok XXIV 2020, nr 2(39), s. 125–139.
